တရုတ္ေၾကးနီတူးေဖၚေရးေၾကာင့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀၀ သက္တမ္းရွိ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ ၂၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ဖ်က္စီးခံရေတာ့မည္

Documentary မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္မ်ား ရုိက္ကူးသူနဲ႔ Northwestern University မွ Medill School of Journalism မွာ ပါေမာကၡအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူ Brent Huffman ဟာ အာဖကန္နစၥတန္ႏုိင္ငံ Mes Aynak အရပ္ေဒသမွ တရုတ္ေၾကးနီသတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းအေၾကာင္းကုိ လုိက္လံ စံုစမ္းေလ့လာေနပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ အဲဒီ အနားမွာ ရွိေနတဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀၀ ၾကာၿပီ ျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ ၂၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ဟာ အကာအကြယ္မဲ့ေနတဲ့ အေနအထားနဲ႔ ၾကဳံေနရလုိ႔ပါ။


၂၀၁၄ မွာ ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၁၀၀ ေက်ာ္တန္ လုပ္ငန္းစဖုိ႔ အသင့္အေနအထားရွိေနတဲ့ အဲဒီေဒသကုိ French Archaeological Delegation in Afghanistan (DAFA) ရဲ႕ ဒါရုိက္တာ Philippe Marquis ဦးေဆာင္တဲ့ ေရွးေဟာင္းသုေတသနပညာရွင္မ်ား (Archaelogists) ကေတာ့ အခ်ိန္မီ ကယ္တင္ႏုိင္ဖုိ႔ ရုန္းကန္ေနရပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ေရွးေဟာင္းသုေတသန လုပ္ငန္းခြင္လဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔အေနနဲ႔ အနည္းဆုံးလုပ္ႏုိင္မဲ့ အေနအထားကေတာ့ ၂၀၁၄ မတုိင္မီ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းနဲ႔ မွတ္တမ္းျပဳစုထားႏုိင္ဖုိ႔ ေမ်ာ္လင့္ပါသတဲ့။



China Metallurgical Group Corporation (MCC) ရဲ႕ ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ Zhenguo Liu ကေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ အဲဒီေဒသမွာ ေရွးေဟာင္းသုေတသနလုပ္ငန္းခြင္ ရွိမွန္းလည္း မသိပါဘူးလုိ႔ ခပ္တည္တည္ပဲ ေျပာသြားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး၊ သိပ္မၾကာခင္ ျပႆနာေတြ ေျပလည္သြားမွာပါဆုိၿပီး ခပ္ေပါ့ေပါ့ေလးလည္း ေျပာထားပါတယ္။ လုပ္ငန္းရပ္ဖုိ႔ေတာ့ တစ္ခြန္းမွ မဟသြားပါ။

တာလီဘန္ေတြရဲ႕ ေျခကုတ္ယူထားတဲ့ အဲဒီေဒသမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀ ေလာက္ သက္တမ္းရွိတဲ့ ေဒသခံရြာေတြ အမ်ားအျပားကိုလဲ ေျပာင္းေရႊ႕ဖုိ႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။ ေဒသခံမ်ားကုိေတာ့ ေလွ်ာ္ေၾကး မျဖစ္စေလာက္ေလးေပးၿပီး ေမာင္းထုတ္ဖုိ႔ လုပ္ေနတာပါ။

ေဒသခံမ်ားက မေက်နပ္လုိ႔ အစုိးရကုိတုိင္လဲ ျပန္ၿပီးသာ အရုိက္ခံရ တတ္ပါသတဲ့။ ေဒသခံ တစ္ဦးေျပာတာက က်ေနာ္တုိ႔ ဘုိးဘြား၊ ဘီဘင္ လက္ထက္ကတည္းက ႏွစ္ေပါင္းရာခ်ီၿပီး ေအးေအးေဆးေဆးေနလာတဲ့ အိမ္ပုိင္၊ ယာပုိင္ ဘ၀ကေန လမ္းေဘးေတာင္းစားရတဲ့ ဘ၀ကုိ ေရာက္ရေတာ့မယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

ကိုယ္းကား >> အင္တာနက္