အစၥလာမ္ဘာသာသမုိင္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္

သူတုိ႕ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္တမန္ေတာ္မုိဟာမက္ ဟာ ခရစ္ေတာ္ ေပၚျပီး ၅၇၁ ခု၊ ဧျပီလ ၂၀ရက္ တနလၤာေန႕တြင္ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ႏုိင္ငံ မကၠာၿမဳိဳ႕ဘာရွင္မ်ဳိးႏြယ္စု၌ ဖြားျမင္ခဲ့ပါတယ္။ မုိဟာမက္ဖခင္ဟာ သူမေမြးဖြားမီကပင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ရျပီး သူေျခာက္ႏွစ္သားအရြယ္တြင္ မိခင္ လည္းကြယ္လြန္ျပန္သျဖင့္ အဘုိးျဖစ္သူက ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ရပါတယ္။ ေနာင္ ၂-ႏွစ္ အၾကာ အဘုိးျဖစ္သူ လည္းကြယ္လြန္ျပန္ရာ ဦးေလးျဖစ္သူက ဆက္လက္ ေကၽြးေမြးေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ပါတယ္။ မုိဟာမက္ အသက္ ၂၅ ႏွစ္သားအရြယ္တြင္ သူထက္ ၁၅ႏွစ္ၾကီးေသာ အသက္ ၄၀ အရြယ္ရွိ ခတိဂ်ာအမည္ရွိ မုဆုိးမတစ္ဦးႏွင့္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျပီး ယင္းမုဆုိးမ၏ ကုလားအုပ္ဝန္တင္လုပ္ငန္းကုိ ဦးစီးေခါင္းေဆာင္၍ လုပ္ကုိင္ရပါတယ္။ တမန္ေတာ္ မုိဟာမက္မွာထင္ထင္ရွားရွား ယူထားတဲ့တရားဝင္မယား ၁၂ ေယာက္အျပင္ အေျမႇာင္မယားမ်ားလည္း မ်ားျပားစြာရွိေၾကာင္း (၁၆-၃-၇၉)ထုတ္တုိင္းမဂၢဇင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီလုိမယားေျမာက္ျမားစြာ ယူျခင္းရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ သူတည္ေထာင္ထားတဲ့ အစၥာ လမ္ဘာသာအျမန္ဆံုး ျပန္႔ပြားေအာင္ပါပဲ။ ဒါတင္မကပါဘူး။ ဒီလုိအစၥလာမ္ဘာသာအျမန္ျပန္႔ပြား ေအာင္သူ႕ရဲ႕ ေနာက္လုိက္တပည့္တပန္းေတြကိုလည္း အနည္းဆုံးမယား (၄)ေယာက္ထိ ယူဖုိ႕တုိက္ တြန္းထားပါတယ္။ မုိဟာမက္ဟာ လားတင္လုပ္ငန္းအရ အီဂ်စ္၊ ပါလက္စတုိင္း၊ ေဂ်ာ္ဒန္၊ ဆီရီးယား၊ အီရတ္စေသာ ရဟူဒီ ဘာသာဝင္ ေဇာ္ရုိးစတားဘာသာဝင္းမ်ား ေနထုိင္ရာ အရပ္သုိ႕ကုန္သြယ္မႈ အရအႏွံေရာက္ရွိျပီး ထုိဘာသာတုိ႕၏ဘာသာတရားေတြကုိ ေလ့လာဆည္းပူးခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ယင္းသုိ႕ေလ့လာျပီးေနာက္ မုိဟာမက္ဟာ မိမိထင္ေပၚေက်ာ္ေစာေအာင္ အထက္ပါ ဘာသာၾကီး ၃ ရပ္တို႔မွ အစၥလာမ္ ဘာသာကုိ တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူကအသက္(၄၀)အရြယ္မွာ ေကာင္းကင္တမန္ေတာ္က အလာရွင္ျမတ္၏ ႏႈတ္ခပါဌ္ ေတာ္မ်ား ကုိ ပုိ႕ခ်ေပးခဲ့ေၾကာင္း တမန္ေတာ္ေတြမွာ အေတာင္ ၂-ခုမွစ၍ မ်ားစြာရွိေၾကာင္း ဆုိထားပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ ပိ႗ကတ္သုံးပုံတြင္ တန္ခုိးေတာ္အေၾကာင္းႏွင့္ တန္ခုိးရွိေသာ စ်ာန္သမာပါတ္ရ ပုဂၢိဳလ္တို႔မွာ ငွက္ကဲ႔သို႔ ေတာင္ပံေပါက္ရန္မလိုပဲ စိတ္၊ ရုပ္တို႔၏ သတၱိထုူးအရ စ်ာန္သမာဓိျဖင့္ ေျမလွ်ဳိးျပီး မ်ဳိးပ်ံႏိုင္ပုံႏွင္႔ အလြန္ကြာျခားလွပါတယ္။ မိုဟာမက္ရဲ႕ အစၥလာမ္တရားမ်ားကုိ စတင္လက္ခံ ယုံၾကည္သူတုိ႕မွာ သူရဲ႕မယားၾကီး ခတိဂ်ာ၊ ေမြးစားသားအလီ၊ သာ၀ကႀကီး အဘူဘကရ္ ၊ ဇုိင္ဒ္(ေနာင္ ေမြးစားသား)လုိ႕ေခၚတဲ့ေက်းကၽြန္အားျဖင္႔ (၄)ဦးသာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ တမန္ေတာ္မုိဟာမက္ဟာ ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မူျပီး ႏွစ္ေပါင္း ၁၂၀၀ေက်ာ္ခန္႕ အၾကာ ရဟူဒီဘာသာ ေပၚေပါက္ျပီး ႏွစ္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ အၾကာ ခရစ္ယာန္ေပၚေပါက္ျပီး ႏွစ္ ၆၀၀ ခန္႔အၾကာမွာမွ ေပၚေပါက္ခဲ့ ပါတယ္။ သူျဖန္႕ခ်ိခဲ့တဲ့တရားဓမၼဟာလည္း အရင္းစစ္ၾကည္႔လွ်င္ ရဟူဒီ(ဂ်ဳး)ဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္ ဘာသာတုိ႕ႏွင့္ မျခားနားလွပါဘူး။ အစၥလာမ္ဘာသာ၌ မိန္းမ်ားမ်ားယူႏုိင္ရန္ အဂၤါဇာတ္ အေရျပား လွီးျဖတ္ရမယ္ဆုိတာလည္း ဂ်ဳးဘာသာမွပင္ ဆင္းသက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္္မ်ားက တစ္ေန႕လွ်င္ အၾကိမ္(၅၀)ဝတ္ျပဳၾကရန္ အမိန္႔ခ်မွတ္ေပးပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ တျဖည္ျဖည္းေလ်ာ့က်လာရာ တစ္ေန႔(၅)ၾကိမ္ က်ဝတ္ျပဳရန္ ေလွ်ာ့ခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။ မူဆလင္ေတြက သူတုိ႕ဟာရုပ္တုကုိမရွိခုိးဘူးလုိ႕ အျခားဘာသာ၀င္မ်ားအေပၚမွာ ဂုဏ္ယူ ဝင့္ၾကြားတတ္ၾကေသာ္လည္း သူတုိ႕အားလုံးဟာ မကၠာမွာရွိတဲ့ ေက်ာက္တုံးရွိရာ အရပ္ကုိ မ်က္ႏွာမူျပီး ဦးခ်ေနၾကတာကုိ ေတာ့သူတုိ႕ကုိယ္သူတုိ႕သဘာဝက်၊မက်ဆန္းစစ္ၾကည့္မိၾကရဲ႕လားမသိပါဘူး။ မုိဟာမက္ဟာသူ႔အယူဝါဒျပန္႕ပြားေအာင္ စစ္ေရးအရနယ္ခ်ဲ႕သာသနာျပဳခဲ့ပါတယ္။ ပထမဦးဆုံး လူသူစုေဆာင္းရန္ ခရီးသြားဝန္တင္လားမ်ားကုိ အၾကိမ္ေပါငး္မ်ားစြာ ခ်ဳံခုိတုိက္ခုိက္ျပီး ရြာငယ္မွစ၍ အဆင့္ဆင့္သိမ္းပုိက္ကာ မကၠာျမဳိ႕ေတာ္က္ုိသိမ္းပုိက္ခဲ့ပါတယ္။ ယင္းေနာက္ ေရာမ၊ အီဂ်စ္၊ အီရန္၊ စေသာ ႏုိင္ငံ(၅)ႏုိင္ငံအား စစ္တုိက္မည္လား၊ အစၥလာမ္ဝါဒ လက္ခံမည္လားလို႔ ရာဇသံေပးကာ အစၥလာမ္ဝါဒ လက္မခံေသာႏုိင္ငံမ်ားကုိ အႏိုင္တုိက္ကာ အဓမၼသာသနာျပဳခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႕ဘာသာျပန္႕ပြားေရးအတြက္ ေလွခြက္ခ်ည္းက်န္အလံမလဲ ေနာက္မဆုတ္တမ္း ဇြဲႏွင့္ တုိက္ခုိက္ခိုင္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ (ေအဒီ) ၆၃၂-ခုႏွစ္တြင္ ေဂ်ရုစလင္၊ ၆၃၈-ခုႏွစ္တြင္ ယူဖေရးတီးေဒသ၊ ၆၄၈-ခုႏွစ္တြင္ အိႏိၵယ၊ ေျမာက္အာဖရိကႏွင့္စပိန္တုိ႕ကုိ သိမ္းပုိက္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ခရစ္ေတာ္တုိ႕ဟာ သတၲဝါေတြအေပၚၾကင္နာသနားၾကဘုိ႕ မသတ္ ျဖတ္ၾက ဘုိ႕ေဟာၾကားေတာ္မူၾကေပမယ့္ မုိဟာမက္ကေတာ့ လူေတြက ညႇင္းဆဲသတ္ျဖတ္ျပီး သာသနာျပန္႕ပြား ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနတာဟာ ဒုကၡပင္လယ္ေဝေစခဲ့တဲ့အတြက္ ဘုရားတစ္ဆူရဲ႕လုပ္ရပ္ ဟုတ္သလား ဆုိတာ စဥ္းစားစရာေတာင္လုိမယ္မထင္ပါဘူး။ စစ္တပ္နဲ႔ဘာသာေရးနယ္ခ်ဲ႕ခဲ့ပါတယ္။ ဘာသာေရး အတြက္ မြန္ျမတ္တဲ့စစ္ပြဲလုိ႕အမည္တပ္ျပီး ဆင္ႏြဲၾကဖုိ႕လႈပ္ေဆာ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကမာၻသမုိင္းရာဇဝင္ အေစာင္ေစာင္မွာ မုိဟာမက္ေပၚျပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ ဘာသာေရးကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ မၾကာခဏ ေသြးေခ်ာင္းစီးခဲ့ရပါတယ္။ ယေန႕တုိင္ေအာင္ ဒီလုိေၾကကြဲဘြယ္ျဖစ္ရပ္ေတြဟာ မရပ္ေသးပါ ဘူး။ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြဟာ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ်ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ရာမွာလည္း လည္လွီးသားကုိ စားရန္ ပညတ္ထားတာေၾကာင့္ မိန္းမသားျဖစ္တဲ့ အိမ္ရွင္မေတြေတာင္ ေသြးသံရဲရဲျဖင့္ ယဥ္ပါးျပီး လြယ္ကူစြာ ဟင္းရြက္ကန္စြန္းရြက္လုိ သတ္ျဖတ္ခ်က္ျပဳတ္ေနၾကပါတယ္။ ကြန္အာနိအစ္ေန႔မွာလည္း ႏွစ္စဥ္ကၽြဲ၊ ႏြားစတဲ့သတၲဝါေတြကုိသန္းနဲ႕ခ်ီျပီး သတ္ျဖတ္ေနၾကပါတယ္။ မကၠာျမဳိ႕ကုိ ဘုရားဖူးရာမွာလည္း အျခားဘာသာဝင္ေတြလုံးဝ ဝင္ခြင့္မရွိပါဘူး။ တစ္ခါက မ်က္ႏွာျဖဴ လူငယ္ႏွစ္ဦးကုိ ဥေရာပ ခရစ္ယာန္ေတြ ထင္မွတ္ျပီးေတာ့ ခဲနဲ႔ဝုိင္းေပါက္ၾကရာ ေသျပီးမွ တကယ့္ မူဆလင္ျဖစ္မွန္း သိၾကရပါတယ္။ အသဲယားစရာပါပဲ။ ဒီအေၾကာင္းရင္းေတြေၾကာင့္လည္း ကမာၻမွာစီကနဲ ညံကနဲ သတ္ရဲ ျဖတ္ရဲ ကိစၥေတြမွာ အျခားဘာ သာဝင္ေတြထက္ မူဆလင္ေတြဟာ လက္ရဲ ဇက္ရဲ ရွိတတ္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ယေန႔ဖိလစ္ပုိင္၊ အီသီယုိပီးယား၊ ယုိးဒယား၊ လက္ဘႏြန္ႏုိင္ငံမ်ားမွာ သူပုန္မ်ားႏွင့္ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွ မူဂ်ာဟစ္ သူပုန္ေတြဟာ မူဆလင္ေတြသာျဖစ္၍ သူတုိ႔ေရာက္ရာ ေဒသေတြမွာ ေအးခ်မ္းမႈ ပ်က္ျပားတဲ့ သာဓကေတြပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္သူတုိ႔သာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မ်ားျပားလာမယ္ဆုိရင္ျမန္မာ တုိင္းရင္းသား ေတြ ဒုကၡသုကၡေတြနဲ႔ ေရစက္ဆုံရမွာမလြဲပါပဲ။ ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၆၀-ခုႏွစ္က ဆုိလွ်င္ လက္ဘႏြန္ႏုိင္ငံ မူဆလင္ေတြက ေရွာ့(ဖ)ေတာင္တန္း မ်ားမွာ တေျမတည္းေန တေရတည္းေသာက္တဲ့ ခရစ္ယာန္ေပါင္းမ်ားစြာ ရုတ္တရက္အခ်က္ျပျပီး သတ္ျဖတ္ ခဲ့ၾကပါတယ္။ ခရစ္ႏွစ္ ၁၉၁၅-ခုႏွစ္မွာလည္း တူရကီ မႈဆလင္ေတြက လူနည္းစု ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္ အာေမနီးယန္းလူမ်ိဳး (၁) သန္းေက်ာ္တုိ႔ကို ရက္စက္စြာသတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အာဖဂန္ႏုိင္ငံ မွာလည္း ဒုတိယ ကမာၻစစ္ၾကီး မျဖစ္မီက မူဆလင္မွ ခရစ္ယာန္ဘာသာသုိ႕ ေျပာင္းသြားသူေတြကုိ ေသဒဏ္ ေပးခဲ့ ပါတယ္။ မူဆလင္ေတြဟာ စစ္ေရးအျပင္စီးပြားေရးတုိ႕၊ စည္းရုံးေရးတုိ႕မွာလည္း အျခားဘာသာဝင္ ေတြထက္ လက္ဦးမႈကုိ ရၾကပါတယ္။ ဘာလုိ႕လဲဆုိေတာ့ ဗလီမွာ တစ္ေန႕ ငါးၾကိမ္ ဘုရားရွိခုိးရန္ သတ္မွတ္ျပီး ေတြဆုံၾကလုိ႕ သတင္းဦး သတင္းထူးမွအစ အစစအရာရာ သူတုိ႕ခ်င္း ရုိင္းပင္း ကူညီႏုိင္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ ၎တုိ႔ဟာ အခ်ိန္မေရြး ေဒသမေရြးတုိ႕မွာ လက္ဦးမႈ ရၾကတာကုိ သာဓကျပရပါလွ်င္ ၁၉၆၅-ခုႏွစ္ စက္တင္ ဘာလမွာ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံသမၼတ ဆူကာႏုိလက္ထက္ ကြန္ျမဴနစ္တုိ႔ မေအာင္ျမင္ေသာ အာဏာသိမ္းပြဲ ပ်က္ျပား၍ အျပီးမွာ အင္ဒုိနီး ရွားဗလီဆရာ ေမာလဝီေတြဟာ ဗလီေမွ်ာ္စင္ေတြကေနတက္ျပီး ေဂ်ဟက္ ဆုိတဲ့မြန္ျမတ္တဲ့ ဘာသာေရးစစ္ပြဲ ဆင္ႏြဲရမယ္လုိ႔လဲ ခ်မွတ္လုိက္ေရာ မူဆလင္တုိင္းဟာ ေဆြမ်ိဳးေသာ ဘာေသာေတာင္္ မခြဲျခားေတာ့ဘဲ လက္လွမ္းမီရာ ဓါးဆြဲျပီး ကြန္ျမဴနစ္ေတြကုိ တစ္ႏုိင္ငံလုံးမွာ ထသတ္ လုိက္ၾကတာ လူေပါင္း(၆) ေသာင္းနဲ႔ (၁၀)သန္းၾကားမွာ အသတ္ခံၾကရပါတယ္။ ဒါဟာ အခ်ိန္အခါမေရြး သူတုိ႔ရဲ႕ လက္ဦးမႈရပုံ သတ္ျဖတ္တဲ့ေနရာ မွာလည္း လက္မရြံပုံတုိ႔ကုိ သာဓကျပတာပါပဲ။ ခရစ္ယာန္ေတြဆုိ တစ္ပတ္တစ္ခါ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္းမွာ ဆုံေတြ႔ၾကပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဆုိလွ်င္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ဘုရားသြားေက်ာင္းတက္တဲ့အခ်ိန္ မတူၾကလုိ႔ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ မဆုံႏုိင္ၾကပါဘူး။ ေနာက္ျပီးေတာ့ ရဟူဒီနဲ႔ ခရစ္ယာန္တုိ႔ရဲ႕ အထြ႗္အထိပ္ထားရာ ေဂ်ရုစလင္ ၊ ဟိႏၵဴရ္ဘာသာ ဝင္တို႔ရဲ႕ အထြ႗္အထိပ္ထားရာ ဗာရာဏသီ ၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔ရဲ႕ အထြ႗္အထိပ္ထားရာ အရပ္ေတြမွာ အပါအဝင္ ကမာၻမွာဘာသာျခားတုိ႕ရဲ႕ အခ်က္အခ်ာက်တဲ့ေနရာ ေဒသေတြမွာ ဗလီၾကီးေတြ ဟိန္းေန ေအာင္ တည္ေဆာက္ႏုိင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ မသိလုိက္ မသိဖာသာနဲ႔ သိသိသာသာ ဗုိလ္က်ခ်င္တဲ့ သေဘာ လည္းရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ရဟူဒီ ၊ ခရစ္ယာန္ ၊ ဟိႏၵဴ ၊ ဗုဒၶဘာသာအားလုံးတုိ႕ကုိ မူဆလင္ဘာသာ တစ္ခု တည္းကသာဒုိင္ခံ၍ အၾကိမ္ၾကိမ္အခါခါအားျဖင့္ ေခတ္အခါသမယမွာ အားေလွ်ာ္စြာ မ်ားစြာေသာ စစ္ပြဲေတြဆင္ႏြဲခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ျမိဳ႕ေတာ္ မဟာရန္ကုန္နယ္နမိတ္အတြင္းမွာေတာင္ ဗလီအလုံးေပါင္း (၁၀၀)ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ တန္ခုိးၾကီးဘုရား ေစတီပုထုိးကေတာ့(၁၀)ဆူ ပတ္ဝန္းက်င္မွာပဲ ရွိတာျမင္ေတြ႔ ႏုိင္ၾကပါတယ္။ အျခားဘာသာဝင္ေတြရဲ႕နယ္ပယ္မွာ ဘာသာတုိင္းဟာ မြန္ျမတ္ပါတယ္ ဆုိတဲ့ အဆုိျပဳ ခ်က္နဲ႕ မူဆလင္ေတြ ရယူတဲ့အခြင့္အရးမ်ဳိး အျခားဘာသာဝင္ေတြျပန္ရဖုိ႕ကေတာ့ ေဝလာေဝးပါဘဲ။ ေနာက္ျပီးေတာ့လည္း မုိဟာမက္ရွိစဥ္ ခ-ပ၆၃၀ ႏွစ္မွစ၍ မကၠာျမိဳ႕ေတာ္ကုိ ဘာသာျခားလုံးဝ ခြင့္မေပးဘဲ ေတြ႕လွ်င္ဝုိင္းျပီး အေသသတ္ၾကတာ ယေန႔အထိပါပဲ။ ျမန္မာဦးစြန္း ေရွးေဟာင္းျမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္တဲ့ မႏၲေလးျမိဳ႕မွာလည္း ေစ်းခ်ဳိတစ္ဝုိက္မွာ ဗလီေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ မႏၲေလးနန္းေတာ္ ဝင္းေျမထဲမွာေတာင္ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ေခတ္က မူဆလင္ တပ္သား ေတြ ဗလီေဆာက္ခဲ့ၾကလုိ႕ယေန႕အထိတည္ရွိေနပါတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ မူဆလင္ေယာကၤ်ားမ်ားဟာ မိန္းမေလးေယာက္ထိ ယူခြင့္ျပဳထား တာရယ္၊ စစ္ပြဲမွာ ဖမ္းလာတဲ့ အမ်ဳိးသမီးမ်ားဆုိလွ်င္ လင္ရွိမိန္းမကုိပင္ ထိမ္းျမားခြင့္ျပဳထားတာရယ္၊ မူဆလင္ ေယာက်္ားမ်ားကုိ ဦးစားေပးျပီး မိမိရဲ႕မယားကုိ တလပ္(ဘ) သုံးခါေခၚျပီး ကြာရွင္းခြင့္ ေပးထားတာရယ္၊ မူဆလင္ဘာသာမွ အျခားဘာသာသုိ႕ကူးေျပာင္း ကုိးကြယ္သူမ်ားကုိ လူမႈေရးမွ ဝုိင္းပယ္ၾကတာရယ္ စတဲ့ အခ်က္အလက္တုိ႕ဟာ သူတုိ႕ေရာက္ရာအရပ္ေတြမွာ ေဗဒါပင္မ်ားလုိ တရိပ္ရိပ္နဲ႔ မူဆလင္ ဦးေရ တုိးပြား၍ ထပ္၍သာ တုိးပြားေစပါတယ္။ မူဆလင္ေတြကုိ တစ္ခုခ်ီးက်ဴးစရာရွိတာက သူတုိ႕စစ္ေအာင္ႏုိင္မွသာ ဘာသာေရး နယ္ခ်ဲ႕ ၾကတာမဟုတ္ဘဲ သူတုိ႕စစ္ရႈံးတဲ့အခါမွာလည္း ေအာက္ကေနျပီးေတာ့ လွ်ဳိျပီးေတာ့ငုပ္ျပီး ဘာသာေရး နယ္ခ်ဲ႔႕ႏုိင္ၾကတာပါပဲ ။ ကမာၻသမိုင္းမွာ အမ်ားသိၾကတဲ႔ မြန္ဂိုဘုရင္ ကူဗလိုင္ခန္႔ ဂန္ခ်ဳပ္ခန္႔ တို႔ဟာ ကမာၻမွာ အၾကီးဆံုး အင္ပါယာၾကီးကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ အေရွ႕ဘက္ ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယားကမ္းေျခမွသည္ အေနာက္ ဘက္ ဥေရာပ ဟန္ေဂရီ ပိုလန္ ႏိုင္ငံမ်ားအထိ မိုင္ (၅၀၀၀) ေက်ာ္ ခရီးေလာက္ကို မြန္ဂို စေလ စစ္သည္ ျမင္းသည္တို႔မွာ စစ္ေရးကို ေအာင္ႏိုင္ခဲ႔ၾကပါတယ္။ အေရွ႕အလယ္ပုိင္းရဲ႕ ေတာင္ဘက္ျခမ္းျဖစ္တဲ့ မူဆလင္ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္မႈ လည္း ျပဳေရာစစ္ေရးကေတာ့ ေအာင္ႏုိင္ပါရဲ႕ၾကာေတာ့ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကတယ္။ စစ္ေရး အရေအာင္ႏုိင္ေပမယ့္ ဘာသာေရး အယူဝါဒအရ ျပန္ျပီးနယ္ခ်႕ဲခံလုိက္ၾကရပါတယ္။ မြန္ဂုိ နဲ႕မူဆလင္တုိ႕ အေၾကာင္းပါျပီး ‘ မဂုိမူဆလင္ ‘ တုိ႕ေပါက္ဖြားလာၾကပါတယ္။ ယင္းမဂုိတုိ႕နည္းတူ တာ့(ေခၚ) တူရကီတုိ႕ဟာလည္း မူလက အာရွတုိက္အလယ္ပုိင္းမွာ ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း တန္ခိုးထြားလာခ်ိန္မွာ မူဆလင္အာရပ္တုိ႕ရဲ႕ ဘဂၢဒက္ျမိဳ႕ကုိ နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္ သိမ္းယူပါတယ္။ တူရကီတုိ႕ဟာ စစ္ေရးအရ ေအာင္ႏုိင္ေပမယ့္ ေနာင္အခါက်ေတာ့ တာ့(ခ) ေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္သြားၾကကာ စူ(လ)တန္အမည္ကုိ ခံယူ ကာ အုပ္ခ်ဴပ္ပါတယ္။ ထုိအခါမွစ၍ တာ့(ခ)ေခၚတူရကီတုိ႕မူဆလင္ဘသာ၏ လႊမ္းမုိးျခင္းကုိခံရပါေတာ့တယ္။ အဲဒီေတာ့ မူဆလင္ေတြဟာ သူတုိ႕ဘာသာျပန္ပြားေရးအတြက္ သူမတူေအာင္ နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ၾကိဳးစားၾကရာမွာ ခ်ီးက်ဴးဖုိ႕ေကာင္းပါတယ္။ စစ္ေရးအရ ေအာင္ႏုိင္လုိ႕ႏွိပ္ကြပ္ျပီး သိမ္းသြင္းသလုိ စစ္ေရးရႈံးနိမ့္ ျပန္ေတာ့လည္း ေအာက္ကေနလွ်ဳိျပီး ျပန္သိမ္းသြင္းျပန္တာပဲ။ တန္းတူရည္တူ စီးပြားေရး အရ ေရာက္ရာအရပ္ေတြမွာအဖုိေရာ အမကပါသိမ္း သြင္းၾကျပန္ပါတယ္။ အထက္ကေရာ ေအာက္ကေရာ ေဘးတုိက္ေရာ မလြတ္တမ္း စည္းရုံးၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခုိင္ေမဃဝတီ ဆရာေတာ္ ဦးနာရာဒက သူတုိ႕ကုိ ယူသႏၲရာေတြလုိ႕ သမုတ္ပါတယ္။ စပါးေျမြၾကီးဟာ သားေကာင္ကုိ ၎ရဲ႕ စက္ကြင္းထဲ ဝင္လာလွ်င္ မလြတ္တမ္းျမဳိပစ္ တတ္လုိ႔ စပါးၾကီးေျမြေတြလုိ႕လည္း သမုတ္ပါတယ္။ ဟဂ်ရီ သကၠရာဇ္(၂)တြင္ ျဖစ္ပြားေသာ အူဟုဒ္စစ္ပြဲ၌ တစ္ဖက္မွ ခဲက်ဳိးထိမွန္၍ တမန္ေတာ္၏ သြားတစ္ေခ်ာင္းက်ဳိးသြားခဲ့တယ္။လမင္းကိုေတာင္ထက္ျခမ္းခြဲခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ တမန္ေတာ္ႀကီးဟာ ခဲတစ္လံုးေတာင္ မေရွာင္ႏိုင္ဘဲ သြားက်ိဳးခဲ့ရပါတယ္။ ယင္းစစ္ပြဲတြင္ တစ္ဖက္မွ နာက်ည္းစြာ ရြပ္ရြပ္ခၽြံခၽြံ တုိက္ခုိက္သည့္ အေလ်ာက္ တမန္ေတာ္အား ျမားမထိရန္လက္ျဖင့္ ကာကြယ္ေပးခဲ့ေသာ ဟဇရသ္ဘြလ္ဟာ၏ လက္မ်ား ျမားထိ၍ ႏွစ္ဖက္စလုံး ျဖတ္ပစ္လုိက္ရပါတယ္။ ေနာက္စစ္ပြဲမ်ားတြင္ ရြပ္ရြပ္ခၽြံခၽြံ ပါဝင္ဆင္ႏြဲခဲ့ေသာ ဒါလ္ဒ္ဗင္္ဝါလိဒ္ ဆုိသူအား “အလႅာ၏ဓါး“ ဟု ဘြဲ႔ခ်ီးျမင့္ခဲ့ပါတယ္။ (ဒီေနရာ၌ျမင့္ျမတ္လွသည္ဟုဆုိေသာ အလႅာေကာင္းကင္ဘုရားႏွင့္ လူသတ္သမား လက္နက္ဘယ္လုိဆက္စပ္သလဲလုိ႕ေတြးေတာစရာပင္။) တမန္ေတာ္မုိဟာမက္၏ ေျပာဆုိခ်က္အရ ေကာင္းကင္ ထာဝရဘုရားသခင္က သုိး/ဆိတ္စ သည္ျဖင့္ ထိန္းေက်ာင္းသူမ်ားတုိ႕သာ တမန္ေတာ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေလ့ရွိေၾကာင္း၊ တမန္ေတာ္မိုးဇတ္ သည္လည္းေကာင္း၊ တမန္ေတာ္ဒါဝတ္သည္လည္းေကာင္း သုိး/ဆိတ္ထိန္းေက်ာင္းသူမ်ား ျဖစ္ၾက၍ ပင္လွ်င္ သူ႔ဦးေလး၏ တိရိစၧာန္မ်ားကုိ ငယ္စဥ္ကထိန္းေက်ာင္းေပးခဲ့သူျဖစ္၍သာ တမန္ေတာ္ အျဖစ္ ထုိက္တန္ေစေၾကာင္း ေျပာဆုိသည္ဟုဆုိပါတယ္။ တမန္ေတာ္မုိဟာမက္ဟာ ၎၏အယူဝါဒျပန္႕ပြားေရးအတြက္ မည္သုိ႕မည္ပုံေဆာင္ရြက္ခဲ့ပုံကုိ အက်ဥ္းရုံး၍ ေလ့လာၾကည့္ရႈပါလွ်င္ - (က) စစ္တပ္ကုိဖြဲ႕စည္းပါတယ္။ (ခ) ရွင္ဘုရင္ေတြကုိ အစၥလာမ္ဘာသာ အယူဝါဒကုိခံယူမည္ေလာ (သုိ႔) စစ္ေရးအရ အျပဳတ္တုိက္ ခုိက္ျခင္းကို ခံယူမည္ေလာဟု ရာဇသံေပးပါတယ္။ (ဂ) အစၥလာမ္အယူဝါဒ မခံယူေသာ ႏုိင္ငံမ်ားကုိ စစ္ခ်ီပါတယ္။ (ဃ) စစ္ခ်ီရာမွာ တပ္သားမ်ားကုိ ကတိသစၥာ ခံယူေစျပီး တစ္ဗုိလ္က် တစ္ဗုိလ္တက္ စနစ္ျဖင့္ အလံမလဲတုိက္ခုိက္ေစခဲ့ပါတယ္။ (င) စစ္ခ်ီလုိ႔ေအာင္ျမင္သိမ္းပိုက္ျပီး နယ္ေျမေတြမွာ အစၥလာမ္ဝါဒခံယူေရး၊ ျပန္႔ပြားေစေရး၊ တည္တံံ႔ ေစေရးတုိ႕အတြက္ အစၥလာမ္ဥပေဒကုိခ်မွတ္ပါတယ္။ (စ) ရႈံးနိမ့္သြားတဲ့ ရန္သူဘက္က တုိက္ပြဲမွာက်တဲ့ လင္ေယာက်္ားမ်ားရဲ႕ မိန္းမ၊ မုဆိုးမ၊ လင္ရွိ မိန္းမမ်ား၊ သမီးပ်ဳိမ်ား၊ သုံ႕ပန္းမိန္းမမွန္လွ်င္ ဘယ္မိန္းမကုိမဆုိ တုိက္ပြဲႏုိင္ အစၥလာမ္ တပ္သား မ်ားက သေဘာရွိ မထိမ္းျမားဘဲေသာ္လည္းေကာင္း၊ ထိမ္းျမား၍ေသာ္လည္းေကာင္း တစ္ဖက္သတ္ ယူပုိင္ခြင့္ဥပေဒတစ္ရပ္ကုိ ခ်၍ေပးထားပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ သူတစ္ပါးသားမယား မ်ားကုိ မုဒိမ္းသမားဆန္ဆန္ သိမ္းပုိက္တာဟာ ဘုရားဝါဒဟုတ္ရဲ႕လားဆုိတာစဥ္းစားစရာပါပဲ။ (ဆ) ဘာသာဝင္ဦးေရ အျပီးအပုိင္ တုိးပြားေစေရးတြင္ မူဆလင္ေယာက်္ားမ်ားႏွင့္ သားေဖာက္ ယူရန္ အတြက္တရားဝင္ မယားေလးေယာက္ႏွင့္ အေျမႇာင္မယားအမ်ားအျပားကုိလည္း ယူခြင့္ျပဳထားျခင္း၊ မူဆလင္ေယာက်္ားမ်ား၏အလုိက် ဘာသာေရးစည္းရုံးႏုိင္ရန္အတြက္ ဥပေဒ အရ တလပ္(ဘ) သုံးၾကိမ္ေခၚရုံမွ်ျဖင့္ မိမိမယားအား ကြာရွင္းခြင့္ျပဳထားျခင္း။ (ဇ) မယားမ်ားျပားစြာ ယူထားသည့္ႏွင့္အမွ် လိင္ဆက္ဆံႏုိင္ေရးအတြက္ အေရျပား လီွးျဖတ္ျခင္း ကုိ မူဆလင္ေယာက်္ားတုိင္းအားျပဳလုပ္ေစျခင္း၊ (စ်) ဘာသာအယူဝါဒႏွင့္ပတ္သက္၍ လုံးဝဆန္းစစ္ခြင့္မျပဳျခင္း။ (ည) ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္း အျခားဘာသာဝင္မ်ားႏွင့္ရင္းႏွီးစြာဆက္ဆံျခင္းတုိ႔ကုိ တားျမစ္ထားပါတယ္။ စူရာ(ဟ)၃-ဆာယဒ္ေတာ္ ၁၁၇ အရ “မိမိတုိ႕မူဆလင္မ်ားကလြဲ၍ အျခားမည္သူကုိမွ်ရင္းရင္းႏွီးႏွီး အေဆြခင္ပြန္းမဖြဲ႕ႏွင့္၊ ထုိသူတုိ႕သည္သင္တုိ႕အား မေကာင္းၾကံ စည္ရာ၌ အၾကံစည္ေလွ်ာ့မည္မဟုတ္ေခ်“လုိ႕အတိအလင္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဤမွ်နဲ႔ပဲ အစၥလာမ္ဘာသာစတင္ေပၚေပါက္လာပုံ၊ အစၥလာမ္ဘာသာ ျပန္႔ပြားေရးအတြက္ ဘယ္သုိ႕ဘယ္ပံု ေဆာင္ရြက္ပုံတုိ႕ကုိအက်ဥ္းရုံး၍ ေဖာ္ျပလုိက္ရပါတယ္။ 

Credit:Senior Allah