ကၽြန္ေတာ္တို႕၏ သြင္ျပင္လကၡဏာ
အသားအေရအေရာင္အဆင္းတို႕ဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ က်န္းမာေရး
အေျခအေနဘယ္ေလာက္ေကာင္းမြန္သလဲဆိုတာကိုေဖာ္ျပေနတတ္ပါတယ္။
အေရျပားဟာဆုိရင္ လူ႕ခႏၶာကုိယ္ ထဲသို႕
ဗိုင္းရပ္စ္မ်ား၊ ဘက္တီးရီးယားပိုးမႊားမ်ား၀င္ေရာက္မႈကုိ ကာကြယ္ေပးထားတဲ ့Barrier
ၾကီးတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္၊
ေျခာက္ေသြ႕တဲ့အသားအေရဟာ
အလြယ္တကူအက္ကြဲႏိုင္ျပီး ခႏၶာကုိယ္အတြင္းသို႕ ပိုးမႊားမ်ား
၀င္ေရာက္ရန္လမ္းေၾကာင္းသဖြယ္ျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္။
သုိ႕ေသာ္ က်န္းမာေနရင္ေတာင္မွ
အသက္ၾကီး လာတာနဲ႕အမွ် ကၽြန္ေတာ္တို ့ရဲ႕ အသားအေရဟာ ရွံဳ႕တြ လာမယ္၊ အေရာင္အဆင္း
မြဲေျခာက္လာျပီး ေလ်ာ့တိေလ်ာရဲ ျဖစ္လာမယ္၊ဒါေတြဟာ သဘာ၀တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ကံေကာင္းေထာက္မစြာနဲ႕ပဲ
အဲဒီလိုျဖစ္ေပၚလာမႈေတြကို ေလွ်ာ့ခ်လို႕ရတဲ ့ နည္းလမ္း ေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။
အားလံုးသိတဲ ့အတုိင္း ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ဗီတာမင္၅မ်ိဳးဟာဆုိရင္ အိုးမင္း ရင့္
ေရာ္ျခင္းကို ေႏွးေကြး ေစရံု သာမကက်န္းမာေရးကိုပါေထာက္အကူျပဳေစႏိုင္ပါတယ္။
၁။ ဗီတာမင္ အီး ( vitamin E )
၎ဟာ ဆိုရင္ အဆီမွာေပ်ာ္၀င္ႏိုင္တဲ့
ဗီတာမင္မ်ိဳးျဖစ္ျပီး vitaminE cream ၊ lotion မ်ားကို လိမ္းေပးပါက အသား အေရ
မြဲေျခာက္ျခင္း၊ အက္ကြဲျခင္းမ်ားကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ေပးႏုိင္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေနေရာင္ျခည္ထဲတြင္ရွိတဲ့
UVB(Ultraviolent B ray) ကို ကာကြယ္ႏုိင္တာေၾကာင့္ ေနေလွာင္ခံ ကရင္အျဖစ္လည္း
အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။
vitamin E ဟာ ဓါတ္တုိးဆန္႕က်င္ပစၥည္း
( anti-oxidant) ျဖစ္တဲ့ အတြက္လည္း ခႏၶာကုိယ္အား ဆိုးက်ိဳးေပးေသာ Free radicals
ေခၚ ဓါတ္တိုးပစၥည္းမ်ားကို ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္။
Free radicals ဆိုတာကေတာ့ electron
အစံုလိုက္မရွိတဲ့ ေမာ္လီက်ဴးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
၎တို႕ဟာ ကုိယ္ပိုင္ electrons
မျပည့္စံုတဲ့အတြက္ တျခားေသာ ဆဲလ္ေတြဆီကေန electron ေတြကို ခိုးယူပါတယ္၊ ဒါမွမဟုတ္
သူတို ့ကုိယ္တိုင္ တျခားဆဲလ္အေကာင္းေတြဆီကို အတင္းတြယ္ကပ္ျပီး ဓါတ္တိုးျခင္း
(oxidation) ျဖစ္စဥ္ကို ျဖစ္ေစပါေတာ့တယ္။
ဒါေၾကာင့္ free radical ေတြဟာ
တျခားဆဲလ္အေကာင္းေတြ၊ တစ္ရႈးေတြကိုပါ ပ်က္စီး ေစတတ္တဲ ့မေကာင္းတဲ့အရာ၀တၳဳေတြ
ျဖစ္ပါတယ္။
anti-oxidant ေမာ္လီက်ဴးေတြကေတာ့
၎တို႕မွာ မ်ားစြာရွိေနတဲ ့electron ေတြကို ထို free radical ေတြကို
ေ၀မွ်ေပးလိုက္ျခင္းျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ free radical အေရအတြက္နည္းပါးသြားေအာင္
စြမ္းေဆာင္ေပးၾကပါတယ္။
သင့္ေတာ္တဲ vitamin E
ပမာဏကုိစားသံုးျခင့္ျဖင့္ ခႏၶာကုိယ္ထဲမွာ free radical ေတြေၾကာင့္ ပ်က္စီးမႈေတြကို
ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
ဒါသာမကေသးပါဘူး vitamin E ဟာ
ကုိယ္ခံအားစနစ္ကို ေကာင္းမြန္ေစျခင္း၊ ကင္ဆာေရာဂါကို ကာကြယ္ေပးျခင္း စတဲ
့အခ်က္ေတြနဲ႕လည္း ျပည့္စံု ပါေသးတယ္။
ကိုလက္စထေရာပမာဏကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးျခင္း၊
ေသြးခဲျခင္းကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ျခင္းတုိ႕ေၾကာင့္ ေလျဖတ္ျခင္း၊
ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ျခင္းမ်ားကုိလည္း တားဆီးေပးပါတယ္။
vitamin E ေပါၾကြယ္၀တဲ ့
အစားအစာေတြကေတာ့ အခြံမာအေစ့အဆန္မ်ား၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ဆီ၊ သံလြင္ဆီ၊ ေထာပတ္သီး
အစရွိတဲ့ အစိမ္းေရာင္ အသီးအရြက္တို႕ျဖစ္ပါတယ္။
၂။ဗီတာမင္ စီ (vitamin C )
Vitamin C ဟာလည္း anti-oxidant
တစ္ခုျဖစ္ရံုသာမက ခႏၶာကုိယ္အတြင္းမွာ ေနာက္ထပ္ anti-oxidantေတြကိုပါ
အသစ္ထပ္မံျဖစ္ေပၚေစတတ္တဲ ့အစြမ္းရွိပါတယ္။
lotion အေနနဲ ့လိမ္္းေပးပါကလည္း UV
rays ေၾကာင့္ အသားအေရ ပ်က္စီးျခင္းကို ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
ခႏၶာကုိယ္မွာဆိုရင္ collagen ဟာ
အေရျပားကို ပံုေဖာ္ျပီး တင္းတင္းရင္းရင္းေလး ျဖစ္ေစပါတယ္။
vitamin C ဟာ collagen
အသစ္ျဖစ္ေပၚမႈကို အားေပးတဲ ့အတြက္ အသားအေရဟာ တင္းတင္းရင္းရင္းျဖစ္ေနျပီး ႏုနယ္တဲ
့ပံုစံေပါက္သြားေစပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ဒီတြယ္ဆက္ တစ္ရႈး ျဖစ္တဲ ့
collagen ဟာ အနာက်က္တဲ ့ေနရာမွာ အေရးၾကီးတဲ့ အရာတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အနာျမန္ျမန္က်က္ေစဖို႕အတြက္
vitamin C ကို သံုးစြဲႏိုင္ပါတယ္။
vitamin C ၾကြယ္တဲ ့အစားအစာေတြ ကေတာ့
စေတာ္ဘယ္ရီ၊ သံပုရာ အစရွိတဲ ့ခ်ဥ္တဲ ့အသီးေတြ၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ အာလူးနဲ႕ တျခားေသာ
အသီးအရြက္ေတြပဲျဖစ္ၾကပါတယ္။
၃။ ဗီတာမင္ ေက (vitamin K)
အသက္ၾကိးလာတာနဲ႕အမွ်
မ်က္လံုးရဲ႕ေအာက္မွာ အညိဳေရာင္ ေလ်ာ့တိေလ်ာ့ရြဲ အ၀ိုင္းပံုစံေလး ျဖစ္ေနတာကို
ေတြ႕ဖူးၾကမွာပါ။
ဒီအ၀ိုင္းေလးကလည္း လူကို
ပိုမိုရင့္ေရာ္တယ္ထင္ေစရပါတယ္။
ဒီအ၀ိုင္းေလးျဖစ္ေပၚေစတဲ ့
အေၾကာင္းရင္းကေတာ ့မ်ားစြာရွိပါတယ္၊
အသက္ၾကီးလာရံု၊ အိပ္ေရးပ်က္ရံုနဲ
့တင္မကပါဘူး ေဟာ္မုန္းနဲ ့ ဓါတ္မတည့္မႈနဲ႕ မ်ိဳးရိုးလိုက္မႈေတြေၾကာင့္လည္း
ဒီလိုမ်ိဳး အ၀ိုင္းေလးျဖစ္ေပၚေစတတ္ပါတယ္။
မ်က္လံုး ပတ္ပတ္လည္မွာရွိတဲ့
ေသြးေၾကာမွ်င္ေလးေတြ ေပါက္ထြက္မယ္ဆိုရင္လည္း ဒီလို အ၀ိုင္းေလးမ်ိဳး
ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။
vitamin K ဟာ မ်က္လံုးေအာက္က
ေသြးေၾကာမွ်င္ေလးမ်ားေပါက္ထြက္ျခင္းကို ကာကြယ္ေပးျခင္းျဖင့္ အဲဒီလို
အ၀ိုင္းမ်ိဳးမျဖစ္ေအာင္ အျပည့္အ၀မဟုတ္ေပမယ့္ အနည္းငယ္မွ် တားဆီးေပးႏိုင္တယ္လို႕
သုေတသီတို႕က ယူဆၾကပါတယ္။
vitamin K ဟာ အသက္ၾကီးလာလို
့အရိုးမ်ား မသန္စြမ္းျခင္းကိုလည္း ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါေသးတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္အစာလမ္းေၾကာင္းရွိ
ဘက္တီးရီးယားမ်ားကေန vitamin K ကိုထုတ္လုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။
vitamin K ၾကြယ္၀တဲ ့ အစား
အစာေတြကေတာ့ ဆလတ္ရြက္၊ brocoli ေခၚ ပန္းမုန္လာအစိမ္းတို႕ ျဖစ္ပါတယ္။
၄။ႏိုင္္ရာစင္ (Niacin)
Vitamin B3
တစ္ခုျဖစ္တဲ့ႏုိင္ရာစင္ဟာဆိုရင္လည္း အိုမင္းရင့္ေရာ္ျခင္းကို ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
ႏိုင္ရာစင္ဟာ အသားအေရကို
စိုေျပေစပါတယ္။
စိုေျပေနတဲ ့အသားအေရဟာ
က်န္းမာသန္စြမ္း ႏုပ်ိဳေနရံုတင္မကပါဘူး၊ အသားမြဲေျခာက္လို႕ ဘက္တီးရီးယားေတြ
ဗိုင္းရပ္စ္ေတြ မ၀င္ေအာင္လည္း ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
ႏိုင္ရာစင္ ဓါတ္ ေလ်ာ့နည္းေနျခင္းေၾကာင့္
အသားအေရမြဲေျခာက္ေနတတ္ပါတယ္။
ႏိုင္ရာစင္ဓါတ္ဟာ
အေရျပားရွိဆဲလ္အေသမ်ားကိုကြာက်ေစျပီး ဆဲလ္အသစ္မ်ားကို အေရျပား မ်က္ႏွာျပင္ေပၚသို ့
ေရာက္ရွိေစပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ခႏၶာကုိယ္အတြက္ မေကာင္းတဲ့
ကိုလက္စထေရာေတြကို ေလ်ာ့နည္းေစျပီး ခႏၶာကိုယ္အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ ့ HDL
ကုိလက္စထေရာကို မ်ားေစႏိုင္တဲ ့အတြက္ ေသြးေၾကာနံရံမွာ အဆီစုျပီး
ေသြးေၾကာက်ဥ္းေစတာကို ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
ႏိုင္ရာစင္ ၾကြယ္၀တဲ ့အစားအစာေတြကေတာ့
အသားငါး ကလီစာမ်ား၊ ၾကက္ဥ၊ ေျမပဲနဲ႕ ေပါင္မုန္႕တို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၅။ဗီတာမင္ ေအ (vitamin A)
vitamin A cream ဟာဆိုရင္
ေနေရာင္ျခည္ဒဏ္ေၾကာင့္ အေရျပားပ်က္စီးတာကို ကယ္ကြယ္ေပးပါတယ္။
anti-oxidant အႏြယ္၀င္ vitamin A
ဟာဆိုရင္ အေရျပား ရံႈ႕တြျခင္း၊ အေရးအေၾကာင္းမ်ားေပၚျခင္းကို
ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
ဒါ့အျပင္
ညအခါအျမင္ေ၀၀ါးျခင္း(ၾကက္မ်က္သင့္ျခင္း)ႏွင့္ အသက္ၾကီး၍ အရိုးပြျခင္း ကုိလည္း
ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
တစ္ခုသတိထားရမွာကေတာ့ ခႏၶာကုိယ္အတြင္း
vitamin A ပမာဏ လြန္ကဲပါကလည္း အရိုးက်ိဳးလြယ္ေစ တတ္ပါတယ္။
ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕
လိုအပ္ထက္ပမာဏထက္ပိုလွ်ံပါက ေဘးဥပဒ္ျဖစ္ေစတဲ ့အတြက္ မိမိသေဘာနဲ႕ မိမိ vitamin A
ေဆး၀ါးမ်ား မွီ၀ဲျခင္း မျပဳလုပ္သင့္ပါဘူး။
viamin A ၾကြယ္၀တဲ ့အစားအစာေတြကေတာ့
မုန္လာဥနီ ၊ဟင္းႏုႏြယ္ႏွင့္ အစိမ္းရင့္ေရာင္ရွိ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ား၊ အာလူး၊
ၾကက္ဥအႏွစ္နဲ႕ အသဲတုိ႕ ျဖစ္ပါတယ္။
အိုမင္းရင့္ေရာ္ျခင္းကုိ
ကာကြယ္ဖို႕အတြက္ အထက္ပါ ဗီတာမင္ ၅မိ်ဳးကို ေန႕စဥ္စားသံုးတဲ ့ အစားအစာေတြကေန ရရွိႏိုင္ပါတယ္။
လိုအပ္မယ္ဆိုရင္လည္း
ျဖည့္စြက္ေဆး၀ါးမ်ားက အေထာက္အက ျပဳႏိုင္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ခႏၶာကုိယ္အတြင္း free
radical ေတြမ်ားျပားေစႏိုင္တဲ့ ေဆးလိပ္ ေသာက္ျခင္း၊ ေလထုညစ္ညမ္းေသာ ေနရာမ်ားႏွင့္
ဓါတ္ေရာင္ျခည္သင့္ေသာ ေနရာမ်ားကုိ ေရွာင္ရွားပါ။
အပူရွိန္ျပင္းေသာ ေနေရာင္ေအာက္သြားေသာအခါ
ထီး၊ဦးထုပ္ အကာအကြယ္သံုးပါ၊
ေနေရာင္ဒဏ္ကာကြယ္ႏိုင္ေသာ SPF cream
မ်ားကို အသံုးျပဳပါ။
ေဒါသတရား ေရွ႕မထားပါႏွင့္။
စိတ္ေထာင္းေတာ ့ ကိုယ္ေၾက၊
စိတ္ပ်ိဳေတာ ့ကုိယ္ႏုဆိုသလို ေမတၱာတရားပြါးမ်ားျပီး stress နည္းပါးေအာင္
ေနထိုင္မယ္ဆိုရင္ အရြယ္မတုိင္မီ အိုမင္းရင့္ေရာ္ျခင္းကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါေၾကာင္း
ေရးသား လိုက္ရပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
-ေအာင္ေအာင္
မွတ္ခ်က္= တန္ေဆးလြန္ေဘးဆိုတဲ
့အတိုင္း တေန႕တာ ဗီတာမင္ လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ မိမိတို႕ စားသံုးတဲ
့အစားအစာေပၚမူတည္ျပီးမွသာ ဗီတာမင္ေဆး၀ါးမ်ားကုိ စားသံုးဖို ့အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။