သတင္းေခါင္းစဥ္လို ့ေၿပာရမလား။
ဒါမွမဟုတ္ အိပ္မက္လား။
ထိန္ပင္။
အိပ္မက္မဟုတ္ပါဘူး။ ထိန္ပင္ဆိုတာ ရန္ကုန္ကလူေတြ သိတယ္။ အသုဘဆိုရင္ေရေ၀းပို ့မယ္။ ထိန္ပင္ဆိုရင္ “အင္” ခ်င္ေနၿပီ။ လမ္းကလည္း ႀကမ္းသကိုး။သြားလမ္းလာလမ္းကလည္း မေၿဖာင့္သကိုး။ ခလုတ္ကန္သင္း ေတာနဲ ့ဗြက္။သိပ္ရင္းမွ.. အင္း..။
မေန ့ကေတာ့ ထိန္ပင္ေရာက္တယ္။ အသုဘသြားပို ့တာ မဟုတ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္ကအဘဗိုလ္ဇင္ေယာ္ရဲ ့အိမ္ေရာက္ေတာ့ သူ ့အိမ္မွာ စကားေၿပာၿဖစ္တယ္။သမီးလတ္ ရီရီဇင္ရယ္၊ အငယ္မ ၀ါ၀ါဇင္ရယ္။ အဘ ဟိုင္နန္ကၽြန္းမွာသင္တန္းတက္တုန္းက ဓာတ္ပံုေတြ ေတြ ့ရတယ္။ ေကာင္းေပါ့။ ဘီအိုင္ေအ၊ဘီဒီေအ၊ ပီဘီအက္စ္ (ဖ္) က လႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ ဓာတ္ပံုေတြ ေတြ ့တယ္။ၿပီး အသက္ႀကီးေတာ့ အဘဗိုလ္ဇင္ေယာ္ ဆံုးတယ္။ သံုးေရာင္ၿခယ္ ေနာက္ခံနဲ ့
ဗိုလ္ဇင္ေယာ္ (ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္)၊ သခင္သန္းညြန္ ့ဆိုၿပီး ႀကံေတာမွာအုတ္ဂူ သားသားနားနားနဲ ့ ၿမွဳပ္ခဲ့တဲ့ ဓာတ္ပံုေလးလည္း ေတြ ့ခဲ့ရပါတယ္။
အခု ႀကံေတာမွ မရွိေတာ့ဘဲ။ ဘယ္မွာလဲဆိုေတာ့ သမီးငယ္ ၀ါ၀ါက ေၿပာတယ္။ထိန္ပင္မွာ တဲ့။
ထိန္ပင္ဆိုတာ လွည္းတန္းကေန တကၠစီငွားရင္ေတာင္ လိုက္ခ်င္တဲ့ကားခပ္ရွားရွားရယ္။ လမ္းက ေ၀းလည္းေ၀း၊ ဆိုးလည္းဆိုးသကိုး။ ေစ်းမေၿပာဘူး၊မအားဘူးနဲ ့ မလိုက္ဘူးက အရင္ႀကားရတာ။ အဆင္ေၿပလို ့ေမာင္းေပးရင္တစ္နာရီေက်ာ္ ႀကာပါတယ္။ အဲဒီအရပ္ကို မေန ့ ကၽြန္ေတာ္ေရာက္တာပါ။
ဟိုေရာက္ေတာ့ မီးသၿဂိဳ ၤလ္စက္၊ အဲဒီကေန လွမ္းၿပီးေတာ့ လမ္းသိတဲ့ကေလးတစ္ေယာက္ကို ေမးရတယ္။ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ အုတ္ဂူေတြ ဘယ္နားမွာရွိလဲလို ့။ မီးသၿဂိဳ ၤလ္စက္ကေန ေတာင္ဘက္ကို မီတာႏွစ္ရာေလာက္သြားရင္အဲဒီမွာ အမိႈက္လာပစ္တဲ့ ကားေတြကို မွတ္တဲ့ ကားမွတ္စခန္းရံုး အေသးေလး
ရွိတယ္။ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္မွာ အမိႈက္ပံု အႀကီးႀကီးရွိတယ္။ ရံုးေဘးမွာလူသြားလမ္းေလးရွိတယ္။ ရံုးေနာက္ကို ဆယ္မီတာေလာက္ လမ္းေလွ်ာက္လိုက္။ၿပီးရင္ ရပ္။ ဗြက္မနစ္ေအာင္ ဖိနပ္ခၽြတ္၊ ပုဆိုးတိုတို၀တ္၊ ဖိနပ္ကို ခါးႀကားထိုး၊ေဘာင္းဘီရွည္နဲ ့ဆိုရင္ ဒူးအထိလိပ္တင္၊ ရၿပီ။ ညာေကြ ့၊ တစ္ေပခြဲ ႏွစ္ေပအုတ္ဂူေလးေတြ စေတြ ့ရၿပီ။ ဗြက္ေတာ ၿမက္ေတာမွာ။
ဦးဆံုး စေတြ ့တာ ဗိုလ္လင္းယုန္ (ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္)၊ အသက္ ၅၄ ႏွစ္ တဲ့။အလ်ားႏွစ္ေပ၊ အနံတစ္ေပခြဲ၊ အၿမင့္ေတာ့ ကိုးလက္မေလာက္ ရွိမေပါ့။ဆက္ေလွ်ာက္ႀကည့္မိတယ္။ ဗိုလ္ေစာေနာင္ (သိတာေပါ့၊ ေရႊေတာင္တိုက္ပြဲမွာက်ဆံုးသြားတဲ့ ဗိုလ္ေစာေအာင္ရဲ ့ ညီအစ္ကို၊ ရွမ္းအမ်ိဳးသားေတြ)၊
ေနာက္ ဗိုလ္မင္းေခါင္။ ၿပီးေတာ့ ဗိုလ္တာရာ (ရဲဘာ္သံုးက်ိပ္ထဲက နာမည္ႀကီးမုဆိုး၀တၳဳ စာေရးဆရာေပါ့) ေနာက္ ဗိုလ္ၿမင့္ေဆြ။ တစ္ခါ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ထဲမွာဗိုလ္နာမည္ မခံယူတဲ့ သခင္ထြန္းအုပ္။ ၿပီးေတာ့ ဗိုလ္ဇင္ေယာ္ (သခင္သန္းညြန္ ့)ဆိုတာ ဖတ္လို ့ရတယ္။
နာမည္သိမထားတဲ့သူဆိုရင္ ဖတ္လို ့ရမယ္ မထင္ဘူး။ ၀မ္းနည္းစရာေတာ့အေကာင္းသား။ ႀကံေတာမွာတုန္းက အုတ္ဂူက ေနာက္ခံ သံုးေရာင္ၿခယ္နဲ ့။ခုေတာ့ ဘာအေရာင္မွ မရွိေတာ့ပါ။ အၿမင္မေတာ္လို ့ပါ။ တာ၀န္ရွိတယ္ထင္ရင္၊တာ၀န္သိသူမ်ား သြားႀကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။
ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္အထိမ္းအမွတ္အေနနဲ ့ေက်ာက္တိုင္ေလးတစ္ခု၊ ေနရာေလးတစ္ခု၊ကမၸည္းေလးတစ္ခ်ပ္ေ
လာက္မ်ား ရွိေလမလားလို ့။
ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္နဲ ့ပက္သက္တဲ့ အမွတ္အသားလို ့ဘဲဆိုမလား။ ဟိုးအေ၀းႀကီးကဂ်ပန္ၿပည္မွာေတာ့ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ကို အဓိက ဦးေဆာင္ၿပီး စစ္ပညာသင္ေပးခဲ့တဲ့ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဆူဇူကီး (ဗိုလ္မိုးႀကိဳး)ေနတဲ့ ရြာမွာ အထိမ္းအမွတ္ ေအာင့္ေမ့ဖြယ္ေက်ာက္စာတိုင္ေလး ရွိတယ္။ ရြာနာမည္က ဟာမမတ္စု (Hamamatsu) တဲ့၊
ရွီဇူအိုကနယ္ (Shizuoka Prefecture) ကပါ။
ဗိုလ္မိုးႀကိဳးရဲ ့အုတ္ဂူလည္း အဲဒီမွာရွိတယ္။ သူ ့ဇာတိရပ္တဲ့။ ေနာက္ ဂ်ပန္-ၿမန္မာခ်စ္ႀကည္ေရးေက်ာက္စာတိုင္တစ္ခုရွိတယ္။ အေပၚေခါင္းစဥ္ကဗမာလို ေရးထားတယ္။ “ဂ်ပန္-ၿမန္မာ ခ်စ္ႀကည္ေရး တည္ၿမဲပါေစ” တဲ့။ေအာက္မွာေတာ့ ဂ်ပန္လို အမ်ားႀကီးေပါ့။ ဒုတိယ ကမာၻစစ္တုန္းက ၿမန္မာၿပည္စစ္ေၿမၿပင္မွာ ဂ်ပန္စစ္သည္ တစ္သိန္းေၿခာက္ေသာင္းခုနစ္ေထာင္ေက်ာ္က်ဆံုးေႀကာင္း၊ အဲဒီထဲမွာ သူတို ့နယ္က စစ္သည္ ႏွစ္ေထာင့္ခုနစ္ရာေက်ာ္ပါ၀င္ေႀကာင္း လွလွပပ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ေလးပါ။ တဆက္တည္း ေရးသားထာတာကဒီအထိမ္းအမွတ္ေလးဟာ ဗမာၿပည္စစ္ေၿမၿပင္မွာ အသက္ေပးသြားတဲ့
ဂ်ပန္စစ္သည္ေတြရဲ ့၀ိညာဥ္ေတြကို ေၿဖသိမ့္ေပးႏိုင္ဖို ့နဲ ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ ့သမိုင္းအခ်က္အလက္ေတြ ေရရွည္တည္တံ့ေစဖို ့မွတ္တမ္းတင္ၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္တဲ့။
ဂ်ပန္-ၿမန္မာ ခ်စ္ႀကည္ေရးကိုလည္း ထာ၀ရ တည္တံ့ေစရန္ ရည္ရြယ္တယ္လို ့အဆံုးသတ္ထားတယ္။ အဲဒီေနရာမွာ ၁၉၄၀ ၿပည့္ႏွစ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာဗိုလ္မွဴးႀကီး ဆူဇူကီးနဲ ့ လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈအတြက္ လွ်ိဳ ့၀ွက္အစီအစဥ္ခ်ခဲ့ပါတယ္ (ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္သမိုင္းရဲ ့ နိဒါန္းေပါ့)။ အားေတာ့နာတယ္။ အဲဒီတုန္းကသူတို ့က ဖက္ဆစ္ေနာ္၊ က်ဆံုးသြားတဲ့ သူတို ့ရဲ ့စစ္သည္ေတြကို ဂုဏ္ၿပဳတယ္။
ဇင္ေယာ္တို ့၊ လင္းယုန္တို ့ ေလထဲမွာ ပ်ံ၀ဲခဲ့တာ လူထုအတြက္။ ခုေတာ့..ေၿမာင္းထဲမွာ။ ဗြက္ေတာ ၿမက္ေတာ အမိႈက္ေတာမွာ။ ကၽြန္ေတာ္ ကားဆီၿပန္ေတာ့လိုက္ပို ့တဲ့ညီငယ္က “အစ္ကို ေၿခေထာက္ေဆးဦးေလ” တဲ့။ ဟုတ္သားဘဲ။
ထိန္ပင္က ၿပန္ထြက္လာေတာ့ ရန္ကုန္ၿပန္မယ့္ဘက္က “ဆံပင္၀ယ္သည္” လို ့ဆိုင္းဘုတ္အႀကီးႀကီး ေရးထားတဲ့ဆိုင္က ခပ္က်ယ္က်ယ္ သိခ်င္းဖြင့္သံေလးႀကားလိုက္ရတယ္။
“ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္... တပ္မေတာ္ဖြဲ ့ဖို ့ ဂ်ပန္ၿပည္မွာကြယ္...တကယ္ဘဲ အသက္နဲ ့လဲလို ့... ဆင္းရဲဒုကၡခံကာ ႀကံစည္တယ္...သူရဲေကာင္းတဲ့... ဗိုလ္ေအာင္ဆန္းနဲ ့ အာဇာနည္ေတြရယ္...” တဲ့.....။
ေက်ာ္ေက်ာ္
(ၿပည္သူ ့ေခတ္ဂ်ာနယ္ အတြဲ ၄၊ အမွတ္ ၁၆၁ မွ ေက်ာ္ေက်ာ္ ၏“ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ကို ထိန္ပင္သုသာန္က လိႈင္သာယာ အမိႈက္ပံုေဘးမွာၿပန္လည္ေတြ ့ရွိၿခင္း” မွ ကူးယူပါသည္)
ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္နဲ ့ပက္သက္တဲ့ အမွတ္အသားလို ့ဘဲဆိုမလား။ ဟိုးအေ၀းႀကီးကဂ်ပန္ၿပည္မွာေတာ့ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ကို အဓိက ဦးေဆာင္ၿပီး စစ္ပညာသင္ေပးခဲ့တဲ့ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဆူဇူကီး (ဗိုလ္မိုးႀကိဳး)ေနတဲ့ ရြာမွာ အထိမ္းအမွတ္ ေအာင့္ေမ့ဖြယ္ေက်ာက္စာတိုင္ေလး ရွိတယ္။ ရြာနာမည္က ဟာမမတ္စု (Hamamatsu) တဲ့၊
ရွီဇူအိုကနယ္ (Shizuoka Prefecture) ကပါ။
ဗိုလ္မိုးႀကိဳးရဲ ့အုတ္ဂူလည္း အဲဒီမွာရွိတယ္။ သူ ့ဇာတိရပ္တဲ့။ ေနာက္ ဂ်ပန္-ၿမန္မာခ်စ္ႀကည္ေရးေက်ာက္စာတိုင္တစ္ခုရွိတယ္။ အေပၚေခါင္းစဥ္ကဗမာလို ေရးထားတယ္။ “ဂ်ပန္-ၿမန္မာ ခ်စ္ႀကည္ေရး တည္ၿမဲပါေစ” တဲ့။ေအာက္မွာေတာ့ ဂ်ပန္လို အမ်ားႀကီးေပါ့။ ဒုတိယ ကမာၻစစ္တုန္းက ၿမန္မာၿပည္စစ္ေၿမၿပင္မွာ ဂ်ပန္စစ္သည္ တစ္သိန္းေၿခာက္ေသာင္းခုနစ္ေထာင္ေက်ာ္က်ဆံုးေႀကာင္း၊ အဲဒီထဲမွာ သူတို ့နယ္က စစ္သည္ ႏွစ္ေထာင့္ခုနစ္ရာေက်ာ္ပါ၀င္ေႀကာင္း လွလွပပ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ေလးပါ။ တဆက္တည္း ေရးသားထာတာကဒီအထိမ္းအမွတ္ေလးဟာ ဗမာၿပည္စစ္ေၿမၿပင္မွာ အသက္ေပးသြားတဲ့
ဂ်ပန္စစ္သည္ေတြရဲ ့၀ိညာဥ္ေတြကို ေၿဖသိမ့္ေပးႏိုင္ဖို ့နဲ ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ ့သမိုင္းအခ်က္အလက္ေတြ ေရရွည္တည္တံ့ေစဖို ့မွတ္တမ္းတင္ၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္တဲ့။
ဂ်ပန္-ၿမန္မာ ခ်စ္ႀကည္ေရးကိုလည္း ထာ၀ရ တည္တံ့ေစရန္ ရည္ရြယ္တယ္လို ့အဆံုးသတ္ထားတယ္။ အဲဒီေနရာမွာ ၁၉၄၀ ၿပည့္ႏွစ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာဗိုလ္မွဴးႀကီး ဆူဇူကီးနဲ ့ လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈအတြက္ လွ်ိဳ ့၀ွက္အစီအစဥ္ခ်ခဲ့ပါတယ္ (ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္သမိုင္းရဲ ့ နိဒါန္းေပါ့)။ အားေတာ့နာတယ္။ အဲဒီတုန္းကသူတို ့က ဖက္ဆစ္ေနာ္၊ က်ဆံုးသြားတဲ့ သူတို ့ရဲ ့စစ္သည္ေတြကို ဂုဏ္ၿပဳတယ္။
ဇင္ေယာ္တို ့၊ လင္းယုန္တို ့ ေလထဲမွာ ပ်ံ၀ဲခဲ့တာ လူထုအတြက္။ ခုေတာ့..ေၿမာင္းထဲမွာ။ ဗြက္ေတာ ၿမက္ေတာ အမိႈက္ေတာမွာ။ ကၽြန္ေတာ္ ကားဆီၿပန္ေတာ့လိုက္ပို ့တဲ့ညီငယ္က “အစ္ကို ေၿခေထာက္ေဆးဦးေလ” တဲ့။ ဟုတ္သားဘဲ။
ထိန္ပင္က ၿပန္ထြက္လာေတာ့ ရန္ကုန္ၿပန္မယ့္ဘက္က “ဆံပင္၀ယ္သည္” လို ့ဆိုင္းဘုတ္အႀကီးႀကီး ေရးထားတဲ့ဆိုင္က ခပ္က်ယ္က်ယ္ သိခ်င္းဖြင့္သံေလးႀကားလိုက္ရတယ္။
“ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္... တပ္မေတာ္ဖြဲ ့ဖို ့ ဂ်ပန္ၿပည္မွာကြယ္...တကယ္ဘဲ အသက္နဲ ့လဲလို ့... ဆင္းရဲဒုကၡခံကာ ႀကံစည္တယ္...သူရဲေကာင္းတဲ့... ဗိုလ္ေအာင္ဆန္းနဲ ့ အာဇာနည္ေတြရယ္...” တဲ့.....။
ေက်ာ္ေက်ာ္
(ၿပည္သူ ့ေခတ္ဂ်ာနယ္ အတြဲ ၄၊ အမွတ္ ၁၆၁ မွ ေက်ာ္ေက်ာ္ ၏“ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ကို ထိန္ပင္သုသာန္က လိႈင္သာယာ အမိႈက္ပံုေဘးမွာၿပန္လည္ေတြ ့ရွိၿခင္း” မွ ကူးယူပါသည္)