"နာလႏၵာတကၠသုိလ္ၾကီးရဲ႕ ပ်က္စီးမႈဟာ မၾကီးမားဘူးတဲ့လား (သုိ႔) မြတ္ဆလင္- ေဒါက္တာျမင့္သိန္း(ျငိမ္းခ်မ္းလ ုလင္) သုိ႔ (ေျဖရွင္းခ်က္)"

 

 “နာလႏၵတကၠသိုလ္ကို ဖ်က္စီးမႈမွာ အစၥလာမ့္ လမ္းညႊန္ႏွင့္ဆန္႔က်င္ ေသာ္လည္း ပ်က္စီးမႈပမာဏမွာ မႀကီးမားသျဖင့္ နာလႏၵ တကၠသိုလ္ ဆက္လက္တည္ရွိေနပါေၾကာင္း” အထက္ပါစကားရပ္က- နိုင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယက အဖြဲ႕နဲ႔ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတဆီကို လိပ္မူတပ္ၿပီးေဒါက္တာျမင့္သိန္း(ၿငိမ္းခ်မ္းလုလင္) (22. april. 2013) ရက္စြဲနဲ႔ ေရးသားေပးပို႔ ေသာ ေလွ်ာက္ထားစာပါ စာအုပ္အစၥလာမ္ ႏွင့္ ျမန္မာ မြတ္စလင္မ္တို႔ အေပၚ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈမ်ားကို ရွင္းလင္းခ်က္စာတမ္း (အက်ဥ္း) မွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

 

 သူ(ေဒါက္တာျမင့္သိန္း- ျငိမ္းခ်မ္းလုလင္) ေျပာသြားတဲ့အခ်က္ေတြအမ်ားၾကီးထဲက မဟုတ္မမွန္ လုပ္ၾကံဇာတ္ခင္းျပီး ေျပာသြားခဲ့တာကုိ သက္ေသျပခ်င္တာပါ။ နာလႏၵာတကၠသုိလ္မွာ တကၠသုိလ္အေဟာင္း(Old Nalanda University) ႏွင့္ နာလႏၵာတကၠသုိလ္အသစ္ (New Nalanda University) ဆုိျပီး ႏွစ္မ်ဳိး ရွိပါတယ္။ အခုလက္ရွိ ရွိေနတဲ့ နာလႏၵာတကၠသုိလ္ဟာ အသစ္ပါ။ အေဟာင္းၾကီးက ပ်က္စီးသြားခဲ့ပါျပီ။ အုတ္ပုံအုတ္ရုိးမ်ားသာ က်န္ပါေတာ့တယ္။ နာလႏၵာတကၠသိုလ္အေဟာင္းၾကီးသည္ 8th A.Dရာစုမွ 12th A.D ရာစုထိ ပထမဆံုးေပၚေပါက္လာေသာ တကၠသိုလ္ၾကီးျဖစ္ပါတယ္။ လူသားတို႔အတြက္အျမင္႔ဆံုးအတတ္ပညာရပ္တို႔အား ရက္ေရာစြာရာစုႏွစ္ေပါင္း (၁၂)ရာစုေက်ာ္သည္ထိ ေပးေဆာင္ခဲ့ေသာ လူသားအရင္းအျမစ္ အေဆာက္အဦးၾကီး ကမၻာ႔ဂႏၳဝင္နာလႏၵာတကၠသိုလ္ၾကီးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သာသနာႏွစ္(၁၇၀၀)အေရာက္ (12th)A.Dရာစုအကုန္တြင္ တူရကီႏြယ္ဖြား မူဆလင္စစ္ဗိုလ္မိုဟာမက္ ဘက္ခီးယာခီးဂ်ီး(MuhammadBakhtiyanKhaLji)၏ စစ္သည္အလံုးအရင္းျဖင္႔ ဝင္ေရာက္စီးနင္းကာတကၠသိုလ္ပိုင္ ေရႊ၊ေငြ၊ေက်ာက္သံပတၱျမားတို႔အား အတင္းအဓမၼသိမ္းယူျခင္း ေက်ာင္းေဆာင္မ်ားေစတီပုထိုးမ်ားအား မီးရွိဳ႔ဖ်က္ဆီးျခင္းမ်ားအျပင္ ဗုဒၶဘာသာရဟန္းေတာ္မွန္သမွ် ေခါင္းျဖတ္သတ္ျခင္း၊အရွင္လတ္လတ္မီးေလာင္တိုက္သြင္းျခင္း၊ အရွင္လတ္လတ္ဦးေခါင္းေပၚရံုေျမျမဳပ္ကာ ဓားသြားစက္တတ္သည့္ထြန္သြားျဖင့္ ႏြားကေမာင္းေစျခင္းမ်ားကို ရက္ရက္စက္စက္ျပဳလုပ္ခဲ့ေလသည္။

 

 မည္မွ်ရက္စက္သည္လည္းဆို ရဟန္းေတာ္တပါး၏ဦးေခါင္းတစ္လံုးကို ျဖတ္ယူကာ ဆက္သနိုင္လွ်င္ ေငြေၾကးမည္မွ်ေပးမည္ဟု ေၾကျငာခ်က္ထုတ္ထားသည္အထိ ၿပဳလုပ္ခဲ႔ေလသည္။ နာလႏၵာတကၠသိုလ္ၾကီး ဖ်က္ဆီးခံရစဥ္က တကၠသိုလ္စာၾကည္႔တိုက္ရွိ စာအုပ္မ်ားအား မီးေလာင္ရာတြင္ (၆)လခန္႔ ၾကာျမင့္သည္ဟု သိရေလသည္။ ရာစုႏွစ္(၁၂)ရာစုၾကာေအာင္တည္တံ့လာခဲ့ေသာ နာလႏၵာတကၠသိုလ္ၾကီးသည္ ကမၻာေထာင့္တစ္ေနရာက ထင္ရွားသည့္သမိုင္းအေဆာက္အဦးၾကီးအျဖစ္ ရပ္တည္လာခဲ့ေပသည္။

 

 အာဏာေငြေၾကးတို႔ကိုအာသာငမ္းငမ္းျဖစ္ေနေသာ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားတို႔လက္ထက္တြင္မူ (၁၂)ရာစုေက်ာ္တန္ သမိုင္းမွတ္တိုင္ၾကီး ဘုန္းဘုန္းလဲအေျခအေနထိျဖစ္ခဲ့ရေပသည္။ ဤေနရာ၌စိတ္၏ သက္သာမွဳတစ္ခုကိုရဘို႔ဆိုျပီး ၾကံၾကံဖန္ဖန္ေတြးမည္ဆိုလွ်င္လည္း ေတြးလို႔ရနိုင္သည္က သမိုင္းရဲ့အဖိုးတန္ အေဆာက္အဦးၾကီးကို နင္းေခ်ဖ်က္ဆီးသူသည္ မိမိတို႔ဘာသာဝင္မဟုတ္ မူဆလင္စစ္ဗိုလ္မိုဟာမက္ဘက္ခီးယားခီးဂ်ီးႏွင့္ အေပါင္းအပါမ်ားျဖစ္သည္။ ၄င္းတုိ႔ဟာ မိမိတို႔ဘာသာအေပၚယုတ္မာမွဳ၊ရက္စက္မွဳေတြႏွင့္ ေက်ာ္လြန္ေနရတာလဲ။ အကယ္၍ ထုိတကၠသုိလ္အေဟာင္းၾကီး ယခုထိ တည္တံ့ေနပါလ်ွင္ ကမၻာ့သာသနာျပဳ ရဟန္းေတာ္မ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ ေမြးထုတ္နုိင္စြမ္းရွိျပီး ဗုဒၶသာသနာဟာ ယခုအခ်ိန္ထိ လ်ွမ္းလွ်မ္းေတာက္ ေနမည္မွာ အမွန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နာလႏၵာတကၠသုိလ္အေဟာင္းၾကီး ဖ်က္စီးခံခဲ့ရျခင္းမွာ ဗုဒၶသာသနာ တစ္စိတ္တစ္ေဒသကုိ ဖ်က္စီးခံရတာနဲ႔အတူတူပါပဲ။

 

ဗုဒၶသာသနာတစ္ရပ္လုံးကုိ ေမွးမွိန္ေအာင္လုပ္လုိက္တာပါပဲ။ဒါဟာ(ေဒါက္တာျမင့္သိန္း) ေျပာသလုိ ပ်က္စီးမႈ ပမာဏဟာ မၾကီးမားဘူးတဲ့လား။ တကၠသုိလ္အေဆာက္အဦးေတြ၊ စာၾကည့္တုိက္ေတြ၊ အဖုိးတန္ ရတနာေတြ၊ ပိဋကတ္တုိက္ေတြ၊ စာသင္စာခ် ရဟန္းေတာ္ေတြ သတ္ျဖတ္ ဖ်က္ဆီးခံရတာဟာ ဆုံး႐ႈံးမႈ ပမာဏမၾကီးမားဘူးတဲ့လား။

 

 ေသေသခ်ာခ်ာ ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ ေျပာေစခ်င္ပါတယ္။ ေျဗာင္လိမ္ ေျဗာင္စားမလုပ္ပါနဲ႔။ အခုလက္ရွိ-ရွိေနတဲ့ တကၠသုိလ္ဟာ နာလႏၵာတကၠသုိလ္အသစ္ပါ။ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္ၾကီး ဘိကၡဳ ဇာဂရိကႆပ၊ အိႏၵိယနုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆုံးသမၼတ-ေဒါက္တာ ရာဇိႏၵရာပရာဆတ္၊ အိႏၵိယနုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆုံးဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ့ ပန္ဒစ္ဂ်ာဝါလာေနရူး အဲဒီပုဂၢိဳလ္သုံးဦး ပူးေပါင္းျပီး ၁၉၅၁ခုႏွစ္ နုိဝင္ဘာ(၂၀)ေန႔ကမွ တည္ေတာင္ထားခဲ့တာပါ။ တကၠသုိလ္အေဟာင္းၾကီးနဲ႔ အခုအသစ္နဲ႔ယွဥ္လုိက္ရင္ ယခုလက္ရွိ တကၠသုိလ္အသစ္ဟာ ဘာမွ မေျပာပေလာက္ပါဘူး။ ဒါဟာ ဗုဒၶသာသနာအတြက္ ၾကီးမားတဲ့ ဆုံး႐ႈံးမႈပါ။ ဒါကုိ အရွက္မရွိမ်က္ႏွာနဲ႔ ဆုံး႐ႈံးမႈ ပမာဏဟာ မၾကီးမားဘူးတဲ့လား။ ကုိယ္ခ်င္းစာတရားထားပါ။ 

 

အရွင္ဝိမလဝံသ(နာလႏၵာတကၠသုိလ္)