Wednesday, August 14, 2013

ကုလကိုယ္စားလွယ္ရဲ႕ ရခိုင္ဒုတိယေန႔ ခရီးစဥ္

,
 
မူဆလင္အသိုင္းအ၀ိုင္းအေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရေအာင္ လုပ္ဖို႔အတြက္ တာ၀န္ရွိၿပီး ကိုယ္တိုင္ စုစည္းလုပ္ေဆာင္ ၾကရပါမယ္လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရာက္ေနတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဆိုင္ရာ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမွဴး ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား (Thomas Ojae Quintana) က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ အဂၤါေန႔က စစ္ေတြေထာင္နဲ႔ ေဆး႐ံုတို႔အပါအ၀င္ ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားကို သြားေရာက္ခဲ့ခ်ိန္အတြင္း စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚ ရပ္ကြက္တခုက မူဆလင္အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခ်ိန္အတြင္း အဲဒီလိုေျပာခဲ့တာပါ။ မစၥတာကင္တားနားရဲ႕ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဒုတိယေန႔ခရီးစဥ္အေၾကာင္း ကို္ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ဆက္ေျပာျပပါမယ္။

မစၥတာကင္တားနားဟာ အဂၤါေန႔က စစ္ေတြေထာင္၊ ေရႊေစတီဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း၊ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ေတြဆီ သြားေရာက္ခဲ့သလို ရခုိင္အစိုးရအဖြဲ႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အပါအ၀င္ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တာပါ။

စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ ေသာၾကာေန႔က ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ အေျခအေနတခ်ဳိ႕ ျဖစ္ခဲ့လို႔ လူႏွစ္ေယာက္ေသဆံုးၿပီး တျခားလူ ၁၀ ေယာက္ ဒဏ္ရာရခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ မစၥတာ ကင္တားနား ေရာက္သြားတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

စစ္ေတြၿမိဳ႕က မူဆလင္ လူမႈအ၀န္းအ၀ိုင္းနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခ်ိန္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ကိုယ္တိုင္ လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ မစၥတာကင္တားနား က တိုက္တြန္းေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

“ခင္ဗ်ားတို႔ မူဆလင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာလည္း တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းျဖစ္ေအာင္ ခင္ဗ်ားတို႔ ကိုယ္တိုင္ ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာပါ။ ေနာက္ တသံတည္း၊ တညီတည္းျဖစ္ေအာင္လို႔လည္း စည္း႐ံုးေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အေျခအေနေတြကေတာ့ တုိးတက္လာလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ တကယ္ပဲ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အေတာ္ေတာ့ ခက္ခဲမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အခု ဒီေနရာမွာ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ေနရထုိင္ရတာလည္း ခက္ခဲတယ္ဆုိတာ က်ေနာ္ နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အေျဖ တစံုတရာ ထြက္လာဖုိ႔အတြက္ေတာ့ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ က်ေနာ္ ကတိေပးပါတယ္။”

ရခုိင္ျပည္နယ္ ဆူပူအၾကမ္းဖက္ ျဖစ္စဥ္ေတြမွာ ဦးေဆာင္သူေတြ၊ ပါ၀င္သူေတြလို႔ စြပ္စြဲၿပီး စစ္ေတြေထာင္မွာ အက်ဥ္းခ်ခံထားရ သူေတြထဲက တခ်ဳိ႕ကို မစၥတာ ကင္တားနား သြားေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ တခါ ေရႊေစတီဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမွာ ဆရာေတာ္နဲ႔ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုခ်ိန္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္က လူမႈအ၀န္းအ၀ိုင္း ႏွစ္ခုအၾကား ျပန္ၿပီး သင့္ျမတ္ႏုိင္ေရး အလားအလာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆရာေတာ္က မစၥတာ ကင္တားနားကို မိန္႔ၾကားခဲ့တာကိုေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္အစိုးရ၊ သတင္းနဲ႔ မွတ္တမ္းစုေဆာင္းေရး ဆပ္ေကာ္မတီ ဥကၠ႒၊ ဥပေဒခ်ဳပ္ ဦးလွသိန္းက ဗီြအိုေအကို ျပန္ေျပာျပပါတယ္။

“ဒီ Community ႏွစ္ခုကို ျပန္လည္ ေလာေလာဆယ္ သင့္ျမတ္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ကေတာ့ ခ်က္ျခင္းႀကီး မျဖစ္ႏုိင္ေသးဘူးဆုိၿပီးေတာ့ ေထာက္ျပပါတယ္။
ေလာေလာဆယ္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ သင့္ျမတ္ဖို႔အတြက္ဆုိရင္ေတာ့ အခ်ိန္ယူရမယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါ ႏုိင္ငံေတာ္ အစိုးရနဲ႔လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမယ္။ အဲ့ဒီလို မိန္႔တာပါ။”

ဆရာေတာ္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခ်ိန္အတြင္း မစၥတာကင္တားနားက ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ သံုးစြဲေခၚေ၀ၚခဲ့တဲ့အေပၚ ဆရာေတာ္က ျပန္ၿပီး ရွင္းလင္း မိန္႔ၾကားဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ေပမဲ့ အထမေျမာက္ခဲ့ဘူးလို႔လည္း ဦးလွသိန္းက ေျပာပါတယ္။

“မစၥတာ ကင္တားနားရဲ႕ စကားေလးတစ္ခုမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေျပာၾကတဲ့လူေတြ ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ အဲ့ဒီဟာေလးတစ္ခု ပါတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဘုန္းႀကီးက ျပန္ၿပီးေတာ့ ဒီဟာနဲ႔႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ နည္းနည္း ရွင္းျပမလို လုပ္တဲ့အခါမွာ သူက လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥပဲ ေဆာင္ရြက္တဲ့သူပါ။ သမုိင္းေၾကာင္းေတြ ဘာေတြကို မေျပာပါနဲ႔ ဆုိၿပီးေတာ့ သူကေတာ့ အဲ့ဒီလို ေျပာတယ္ခင္ဗ်။ အဲ့ဒါနဲ႔ ဘုန္းႀကီးကလည္း ဒါကို အက်ယ္တ၀င့္ ေျပာဖို႔ အခြင့္အေရးေတာ့ မရလုိက္ဘူး။”

လူမႈအ၀န္းအ၀ိုင္းႏွစ္ခုကို ခ်က္ျခင္း သင့္ျမတ္ေအာင္ လုပ္ဖို႔လိုတဲ့အေၾကာင္း ရခုိင္အစိုးရအဖြဲ႔ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခ်ိန္မွာ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာၿပီး ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျပည္နယ္အစိုးရအေနနဲ႔ ဘယ္လို အစီအမံေတြ လုပ္ထားပါသလဲဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိး ေမးတဲ့အေပၚ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျဖဆိုခဲ့တာကိုလည္း ဦးလွသိန္းက ေျပာျပပါတယ္။

“ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္က အႀကံျပဳခ်က္ေတြထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့အတုိင္းေပါ့ ပထမ က်ေနာ္တုိ႔ ရခုိင္ဘက္က ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖေတြ၊ ေနာက္ ဘဂၤါလီအုပ္စုထဲက သူတို႔ရဲ႕ ရပ္မိရပ္ဖေတြေပါ့ေနာ္ အဲ့ဒီလူေတြကို ဆပ္ေကာ္မတီတစ္ခုကေနၿပီးေတာ့ သီးသန္႔စီ ေတြ႔ၿပီးေတာ့ အခု ေဆြးေႏြးမႈေတြ ရွိပါတယ္။ ေနာင္ ဒီဟာနဲ႔ တဆင့္တက္လာလို႔ရွိရင္ေတာ့ သူတို႔ ႏွစ္ဘက္ကို မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ပိုၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးမႈရွိေအာင္ လုပ္မယ္။ အဲ့ဒီလို လုပ္လာၿပီးတဲ့အခါမွာ ယံုၾကည္မႈေတြ တည္ေဆာက္ၿပီးေတာ့ လုပ္သြားဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိပါတယ္လို႔၊ လုပ္လည္း လုပ္ေနပါတယ္လို႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျဖပါတယ္။”

မစၥတာ ကင္တားနားဟာ တနလၤာေန႔တုန္းက ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ဆီ သြားေရာက္ၿပီး ဘူးသီးေတာင္ေထာင္မွာ အက်ဥ္းက်ေန သူတခ်ဳိ႕နဲ႔ သြားေတြ႔ခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲဒီမွာလည္း သူ႔ကို ဆႏၵျပသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ခဲ့ရသလို အဂၤါေန႔က စစ္ေတြေထာင္သြားအၿပီး ျပန္အထြက္မွာလည္း ဆႏၵျပသူေတြနဲ႔ ႀကံဳခဲ့ရပါတယ္။

ဆႏၵျပသူေတြ ေအာ္တဲ့ေႂကြးေက်ာ္သံ၊ သူတို႔ကိုင္ထားတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ေတြ ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ မစၥတာကင္တားနားဟာ သူ႔ရဲ႕အစီရင္ခံစာေတြမွာ ရခုိင္ေတြဘက္က အေျခအေနေတြ ထည့္မေျပာတဲ့ အေပၚ မေက်နပ္ၾကသူက ဆႏၵျပတာျဖစ္ပံုရတယ္လို႔ ဦးလွသိန္းက ေျပာပါတယ္။

ဆႏၵျပသူေတြဟာ ဘယ္သူေတြဆိုတာ သူတို႔အေနနဲ႔ အတိအက် မသိဘဲ ကင္တားနား အလိုမရွိ၊ Quintana Get out စသည္ျဖင့္ ေႂကြးေက်ာ္ဆႏၵျပၾကတယ္လို႔လည္း ေျပာ ပါတယ္။

စစ္ေတြၿမိဳ႕ျပင္က အုန္းေတာ္ႀကီး ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးေနရသူေတြၾကား ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္အေျခအေန ျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုၾကဖို႔နဲ႔ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ေရး လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡ သည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး UNHCR ကလည္း ၾသဂုတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္ ပန္ၾကားခဲ့ပါတယ္။

မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ တညအိပ္ ႏွစ္ရက္ၾကာ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ေန႔လည္ ၁ နာရီမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ဆီ ျပန္လည္ ထြက္ခြာလာၿပီး ညေနပိုင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြ အပါအ၀င္ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။

VOA

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

0 comments to “ကုလကိုယ္စားလွယ္ရဲ႕ ရခိုင္ဒုတိယေန႔ ခရီးစဥ္”

Post a Comment