ျပည္သူကို လူမိုက္ျဖစ္ေအာင္ လီဆယ္ ေျပာတဲ႔ ကင္တားနား စကား အစိုးရ ပယ္ခ်

မိတၳီလာျမို့ ခရီးစဥ္အတြင္း ဆနၵျပအၾကမ္းဖက္မႈေတြကုိ အစုိးရက အကာကြယ္မေပးခဲ့ေၾကာင္း ျမန္မာနုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢလူ့အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ရဲ့ ေျပာဆုိခ်က္ဟာ တကယ့္အျဖစ္မွန္နဲ့ ကြဲလြဲေနတယ္လုိ့ သမၼတရဲ့ ေျပာေရးဆုိခြင့္႐ွိသူ ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

မိတၳီလာျမုိ့မွာ ည ၁၀ နာရီေက်ာ္ မထြက္ရ အမိန့္ထုတ္ျပန္ထားေပမယ့္ ျမို့နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး႐ုံး အသြားလမ္းမွာ လူ ၂၀၀ ေလာက္က ေစာင့္ၾကို ဆနၵျပျပီး ကားကို ကန္ေၾကာက္ဆဲဆိုၾကတာကို အစိုးရဘက္က မကာကြယ္ေပးဘူးလို့ မေန့ ရန္ကုန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလဆိပ္ သတင္းစာ႐ွင္းလင္းပြဲမွာ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာၾကားလုိက္တာပါ။
မစၥတာ ကင္တားနားက “မိတီၱလာျမုိ့က ျဖစ္ရပ္ဟာ က်ေနာ္အတြက္ အနီးအနားမွာ ရဲေတြ ႐ွိေပမယ့္ အကာအကြယ္မဲ့ေနျပီလုုိ့ ခံစားရပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္္ေတြးမိတာက ျပီးခဲ့တဲ့ မတ္လတုုန္းက ျဖစ္ခဲ့ မိတၳီလာ ပဋိပကၡမွာ လူ ၄၃ ဦး အသတ္ခံေနရတုန္းက ရဲေတြဟာ ဒီလုိပဲ ကာကြယ္မႈ မေပးဘဲ ရပ္ၾကည့္ေနမယ္ဆုိတာကုုိ ေတြးမိပါတယ္” လုိ့ ေျပာပါတယ္။

ဒီအေပၚသမၼတေျပာခြင့္ရသူ ဦးရဲထြတ္က “မစၥတာ ကင္တားနားရဲ့ ေျပာၾကားခ်က္ဟာ တကယ္ျဖစ္တဲ့ အျဖစ္မွန္နဲ့ ကြယ္လြဲမႈေတြ ႐ွိေနတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီေန့က ကင္တားနားရဲ့ ယာဥ္တန္းနဲ့အတူ ရဲတပ္ဖြဲ့က ကားတစီး၊ လံုးျခံုေရး ယာဥ္တစီးလည္း အတူတူလိုက္ပါလာတယ္။ ေနာက္ မစၥတာ ကင္တားနားကုိ ဆနၵျပမယ္ ဆိုတဲ့ လူေတြ ႐ွိေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အဲဒီလူေတြကုိ ထိန္းဖို့အတြက္ ရဲအင္အား ၃၀ ေက်ာ္ကုိလည္း အဲဒီလူေတြ ေစာင့္ဆုိင္းတဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တို့ ခ်ထားခဲ့တယ္။ ယာဥ္ထိန္းတပ္ဖြဲ႔ေတြကိုလည္း ခ်ထားခဲ့တယ္။

“ည ၁၀ နာရီေရာက္တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ကာဖ်ဴး အခ်ိန္ေရာက္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို့လို့ အဲဒီလူအုပ္စုေတြကို လူစုခြဲဖို့ ရဲက ေျပာတယ္။ အဲဒီအခ်ိ္န္မွာ လူက က်ေနာ္တို့ သတင္းအရ ၃၀၀၊ ၄၀၀ ေလာက္႐ွိတယ္။ အဲဒီလို လူစု တျဖည္းျဖည္းနဲ့ ခြဲေနတဲ့အခ်ိန္မွာ မစၥတာ ကင္တားနားရဲ့ ကားယာဥ္တန္းက အဲဒီေနရာကို ည ၁၀ နာရီခြဲေလာက္မွာ ေရာက္လာတယ္။ ေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္ အဲဒီပတ္၀န္းက်င္မွာ လူ ၁၀၀ ေလာက္ ဆက္ျပီးေတာ့ က်န္ေနေသးတယ္။ အဲဒီလူေတြက မစၥတာ ကင္တားနားကုိ ဆိုင္းဘုတ္ ၁၆ ခုေလာက္ ေထာင္ျပျပီးေတာ့မွ မစၥတာ ကင္တားနားကို အလိုမ႐ွိေၾကာင္း ေအာ္တာေတာ့ ႐ွိတယ္။ ေနာက္တခ်ဳိ့လူ အနည္းငယ္ေတာ့ သူကားတခါးမွန္ကုိ သြားေခါက္ျပီးေတာ့ စာတေစာင္နဲ့ ကင္တားနားပံု ရိုက္ထားတဲ့ တီ႐ွပ္တထည္ေပးဖို့ ၾကိုးစားခဲ့တယ္။ ကင္တားနား ကားတံခါးကုိ ဖြင့္မေပးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို့ အဲဒီစာေပးဖို့ ၾကိုးစားတဲ့လူေတြကုိ ရဲကဖယ္႐ွားျပီးေတာ့မွ ယာဥ္တန္းဆက္သြားနုိင္ေအာင္ လမ္း႐ွင္းေပးခဲ့တယ္။

“နံပါတ္ ၁ ရဲလံုျခံဳေရး အေစာင့္ေ႐ွာက္ မ႐ွိဘူးဆိုတာ မဟုတ္ဘူး။ ရဲက အတူတူပါတဲ့အျပင္ သြားနုိင္ဖို့အတြက္ လမ္း႐ွင္းေပးခဲ့တယ္။ ဆနၵျပေနတဲ့ လူေတြက သူကို အနၱရာယ္ျပုဖို့ အၾကမ္းဖက္ဖို့အတြက္ ကားၾကီးကို ၀ိုင္းအုံျပီးေတာ့မွ ထုနွက္တယ္ဆုိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ စာေပဖို့အတြက္ မွန္တံခါးကုိ ေခါက္ျပီးေတာ့မွ တီ႐ွပ္နဲ့ စာေထာင္ျပတာပဲ ႐ွိတယ္လို့ က်ေနာ္တို့ ရဲတပ္ဖြဲ့ေတြရဲ့ အစီအရင္ခံစာေတြအရ သိရပါတယ္။”

မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ျမန္မာနုိင္ငံ ခရီးစဥ္ ၁၁ ရက္တာအတြင္း ရခိုင္၊ ကခ်င္ ၊ ခ်င္း နဲ့ ႐ွမ္း ျပည္နယ္ေတြက လူ့အခြင့္အေရးအေျခ အေနေတြ သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့ရာမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ့ မိတၳီလာျမို့မွာ ဆနၵျပမႈေတြနဲ့ ၾကံုေတြ႕ခဲ့ရတာပါ။

မစၥတာ ကင္တားနားက ရခိုင္ျပည္နယ္ခရီးစဥ္အတြင္း ေဒသခံေတြ ဆနၵျပမယ္လုိ့ သူ့အေနနဲ့ မေမွ်ာ္မွန္းထားေၾကာင္း၊ ျပည္သူေတြအေနနဲ့ သူတို့ရဲ့ ခံစားခ်က္ေတြကို လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္ရတာကို ၾကိုဆိုတယ္လုိ့ ေျပာဆုိပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အသိုက္အဝန္း ၂ ခုကို ခဲြျခားျပီး ေနေစျခင္းဟာ ပံုမွန္ အေလ့အထတခု ျဖစ္သြားမွာကို စိုးရိမ္ျပီး ယံုၾကည္မႈျပန္လည္ တည္ေဆာက္ျခင္းကို အခက္အခဲေတြ့ေစလိမ့္မယ္လုိ့ မစၥတာကင္တားနားက သတိေပးေျပာဆိုပါတယ္။

ျမန္မာနုိင္ငံမွာ လူ့အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြတုုိးတက္မႈေတြ ရိွလာေပမယ့္ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ့ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ကိစၥရပ္ေတြမွာေတာ့ စိန္ေခၚမႈေတြ ႐ွိေနတယ္လို့ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာနိုင္ငံဟာ က႑ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အေပါင္းလကၡဏာ နဲ့ တုိးတက္လာေနတာ ေတြ့ရပါတယ္။ လူ့အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြဟာ အေကာင္းဘက္ကို ဦးတည္ေျပာင္းလဲေနပါတယ္။ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုေတြနဲ့ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး လုပ္ေဆာင္တဲ့ ေနရာမွာေတာ့ ၾကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ ႐ွိေနပါေသးတယ္။ အစိုးရ ထိပ္ပိုင္းကေန အပစ္အခတ္ ရပ္စဲဖို့ လုပ္ေဆာင္ဖုိ့ လုိတယ္။”

မစၥတာကင္တားနားက နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကို ျခြင္္းခ်က္မရိွ ျပန္လြွႊတ္ေပးဖုိ့ အစုိးရကုိ ေတာင္းဆုိခဲ့သလုိ ဖဲြ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျပုလုပ္ေရးကိစၥ၊ လြွႊတ္ေတာ္မွာ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္နႈန္း ပါ ဝင္ေနမႈ ကိစၥေတြ ေဆြးေနြးခဲ့ျပီး ေဆြးေနြးမႈရလဒ္ေတြအေပၚ အနည္းငယ္ေက်နပ္အားရတယ္လို့ ဆုိပါတယ္။

သူ့ရဲ့ ျမန္မာနုိင္ငံ ခရီးစဥ္ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာအျပည့္အစံုကိုလည္း ၂ဝ၁၃ ခုနွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ ၂၄ ရက္မွာ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံကုိ တင္သြင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအစီရင္ခံစာ တင္သြင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ အခုအၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အေျခအေနကုိ မစၥတာ ကင္တားနားက ထည့္သြင္းေရးသားမယ္ဆုိရင္ အစုိးရအေနနဲ့ ဘယ္လုိတုံ့ျပန္မလဲဆုိတာနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ဦးရဲထြဋ္က အခုလုိေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ့ဘက္ကလည္း ဒါကုိ မျဖစ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ျပန္႐ွင္းျပရမွာေပါ့။ သူနဲ့အတူ အဲတုန္းက မနၱေလးတုိင္း ေဒသၾကီးအစုိးရ တာ၀န္႐ွိသူတခ်ဳိ့လည္း ပါလာေသးတယ္။ ရဲကားလည္း ပါတယ္။ ဒါေတြကုိ သူက ထုတ္ေဖာ္မေျပာဘဲနဲ့ ႐ုတ္တရက္ နားေထာင္လုိက္ရင္ မိတၳီလာျမို့က ျပည္သူေတြက သူ့ကုိ ၀ုိင္းအုံျပီး အသက္အနၱရာယ္ ျပဳတဲ့ ပုံမ်ဳိးထိျဖစ္ေအာင္ ေျပာတာမ်ဳိး က်ေနာ္တုိ့လည္း စိတ္မေကာင္းဘူး။ ဒါက အျဖစ္မွန္နဲ့ လြဲေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မုိ့။”

DVB
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
Myanmar rejects UN rights envoy's claim of attack
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
Posted: Aug 22, 2013 1:20 PM MST

By AYE AYE WIN
Associated Press

YANGON, Myanmar (AP) - Myanmar's government on Thursday disputed accusations that it failed to protect a top U.N. human rights envoy who said his vehicle was attacked by a 200-strong Buddhist mob during a visit to a city where religious violence flared earlier this year.

President Thein Sein's spokesman, Ye Htut, said U.N. rights rapporteur Tomas Ojea Quintana was never in any danger during his visit this week.

He said members of the crowd approached Quintana's convoy in the central city of Meikhtila only to give him a letter and a T-shirt, "so what Quintana said is very different from the true situation."

Myanmar, a predominantly Buddhist nation of 60 million people, has been gripped by sectarian violence in the last year that has left more than 250 people dead and sent another 140,000 fleeing their homes. Most of the victims - including at least 43 from a March attack in Meikhtila - were Muslims.

Quintana's 10-day visit to Myanmar, which ended Wednesday, was in part aimed at investigating ongoing tensions and the response of the government.

Quintana said his convoy was mobbed Monday night as security forces looked on.

"The fear that I felt during this incident, being totally unprotected by the nearby police, gave me an insight into the fear residents would have felt when being chased down by violent mobs during violence last March ... when police allegedly stood by as angry mobs beat, stabbed and burned to death 43 people," he said.

Quintana slammed the government for failing to do its job. "The state has failed to protect me," he said.

Ye Htut had another version of events.

In addition to helping to disperse hundreds of people before Quintana's arrival - he said 100 were left by the time the convoy arrived - one police car was escorting the U.N. rights envoy and 30 other officers were controlling the crowd, he said.

"Police gave protection to him and people had no intention to hurt him," Ye Htut said, adding that police successfully cleared a path and the convoy passed without incident.

Myanmar only recently emerged from decades of isolation and military rule. One of the biggest challenges of the new, quasi-civilian government has been the rising anti-Muslim sentiment.

Quintana said his own experience "highlighted for me the dangers of the spread of religious incitement in Myanmar and the deadly environment that this can create."

"Although the chief minister declared that the trust had been restored, this does not reflect reality," he said.

The unrest began last year in the western state of Rakhine, where Buddhists accuse the Rohingya Muslim community of illegally entering the country to encroach on their land.

Quintana faced several smaller protests during his visit, most of them peaceful. Almost all were by Buddhists, who feel that the U.N. and other international agencies are ignoring their complaints and tilting relief and reconstruction efforts in favor of the Muslim community.

It was Quintana's eighth trip to Myanmar since being named U.N. rights rapporteur. He will present his findings to the U.N. General Assembly on Oct. 24.

Copyright 2013 The Associated Press. All rights reserved. This material may not be published, broadcast, rewritten or redistributed.