ျပည္၊ ႏိုဝင္ဘာ ၆
ေအဒီ ၄ ရာစုမွ ေအဒီ ၉ ရာစုထိ ေပၚထြန္းခဲ့ေသာ ပ်ဴတို႔၏ အေထာက္အထားမ်ား ေတြ႕ရွိခဲ့ေသာ သေရေခတၱရာ ပ်ဳၿမဳိ႕ေဟာင္း တည္ရွိရာ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး (အေနာက္ပိုင္း) ျပည္ၿမဳိ႕ အနီး ေမွာ္ဇာအုပ္စု ေရွးေဟာင္း ဇုန္နယ္ေျမအတြင္းရွိ ေျမေစ်းမ်ားမွာ ငါးလအတြင္း သုံးဆခန္႔ ျမင့္တက္ေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားထံမွ စုံစမ္းသိရွိရသည္။
ဇုန္နယ္ေျမအတြင္းသို႔ လွည့္ပတ္ ၾကည့္႐ႈသည့္ ဇုန္ပတ္လမ္း၏ မ်က္ႏွာစာ ေျမကြက္မ်ားကို လူႀကဳိက္မ်ားေနၿပီး တစ္ဧကလွ်င္ ယခင္က က်ပ္ေျခာက္သိန္းမွ ခုနစ္သိန္းအထိ ရွိခဲ့ရာမွ ကမာၻ႔ အေမြအႏွစ္ စာရင္းဝင္ရန္ ထိန္းသိမ္းမႈမ်ား၊ ျပဳျပင္မႈမ်ား စတင္လုပ္ေဆာင္ခ်ိန္မွစ၍ တျဖည္းျဖည္း ေစ်းျမင့္လာကာ ယခုတစ္ဧကလွ်င္ က်ပ္သိန္း ၂၀ ထိ ေပါက္ေစ်း ရွိေနေၾကာင္း ေရွးေဟာင္းဇုန္ တည္ရွိရာ ေမွာ္ဇာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ေျပာၾကားသည္။
“ေဒသခံေတြအျပင္ ရန္ကုန္နဲ႔ ေမာ္လၿမဳိင္ဘက္ကလည္း ဝယ္ေနတယ္။ ဘာလုပ္ငန္းလုပ္မယ္ ဆိုတာေတာ့ မသိဘူး။ ဇုန္ပတ္လမ္း မ်က္ႏွာစာကေျမေတြ လူႀကဳိက္မ်ားေနတယ္။ ႐ြာထဲကေျမကေတာ့ ၁၀ သိန္း၊ ၁၅ သိန္းေလာက္ ရွိတယ္” ဟု ၎ကဆိုသည္။
ကမာၻ႔ အေမြအႏွစ္ စာရင္းဝင္ရန္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈမ်ား၊ လုံၿခံဳေရးမ်ား တိုးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္လ်က္ ရွိေသာ ေရွးေဟာင္းနယ္ေျမ အတြင္းသို႔ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပခရီးသည္မ်ား ပိုမိုဝင္ေရာက္လာေနၿပီး ေအာက္တိုဘာလ ေနာက္ဆုံးပတ္က ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ အေဆာက္အအုံမ်ားႏွင့္ ေနရာေဒသမ်ားဆိုင္ရာ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕ (ICOMOS) က လာေရာက္ စစ္ေဆးျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားထံမွ သိရွိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈ ေဒသမ်ားျဖစ္ေသာ ပုဂံ၊ သေရေခတၱရာႏွင့္ ေျမာက္ဦး နယ္ေျမမ်ားတြင္ အေဆာက္အအုံ ေဆာက္လုပ္ျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္း၊ ၿခံစည္း႐ုံး ခတ္ျခင္းမ်ားကို ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိဘဲ လုပ္ေဆာင္ပါက အေရးယူမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေရွးေဟာင္း သုေတသန အမ်ဳိးသား ျပတိုက္ႏွင့္ စာၾကည့္တိုက္ ဦးစီးဌာနက ႏိုဝင္ဘာလ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္သည္။