ဦးပိန္ တံတား သမိုင္း

အမရပူရ ၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ ေတာင္တမန္အင္း ကို ျဖတ္ေက်ာ္ကာ အမရပူရ ၿမိဳ႕ေဟာင္းႏွင့္ ရတနာပံု တကၠသိုလ္ ကို ဆက္သြယ္ တည္ေဆာက္ ထားသည့္ ဦးပိန္ တံတား သည္ ျမန္မာႏွင့္ ကမာၻေက်ာ္ ရႈခင္းေကာင္း တစ္ခု၊ အပန္းေျဖ ေလ့လာရန္ ေနရာ တစ္ခု အျဖစ္ ေက်ာ္ၾကား ေပသည္။ ဦးပိန္တံတား သည္ ၁.၂ ကီလိုမီတာ ( သို႔မဟုတ္ ) တစ္မိုင္ ၏ ၄ ပံု ၃ ပံု ရွည္လ်ား ၍ ကမာၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻၻမွာ အရွည္ဆံုး ကၽြန္းသား တံတား ျဖစ္သည္။ တံတား ေဆာက္လုပ္ ေသာ ႏွစ္ကို အင္းက ေအာ္အာ ေဆာက္လုပ္ခါ ( ၁၂၁၁ ) ဟု၎၊ ၿပီးစီးသည့္ ႏွစ္ ကို အင္းကေအာ္ညီး ေဆာက္လုပ္ၿပီး ( ၁၂၁၃ ) ဟုလည္း မွတ္သား ထားၾကသည္။ တံတားၿပီးစီး စက တိုင္ေပါင္း ၉၈၄-တိုင္ ( န၀ အ႒ ဇယ ေမာင္ပိန္ ) အခန္းေပါင္း ၄၈၂ - ခန္း ရွိခဲ့သည္။ တံတား အရွည္မွာ ( ၃၉၇၆ ) ေပ ရွည္၏။ နားေနဇရပ္ ေလးေဆာင္ ရွိၿပီး ဘုရင့္ ေဖာင္ေတာ္မ်ား လြယ္ကူစြာ ျဖတ္သန္း သြားႏိုင္ရန္ ေဖာင္ေၾကာင္း ကိုးခု ကိုလည္း စီစဥ္ ထားရွိေလသည္။ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ အၿပီးတြင္ ျမစ္ေရႀကီးမႈ ေၾကာင့္ တံတား ေရျမႇဳပ္ကာ အခန္းအခ်ဳိ႕ ပ်က္စီးသြား ခဲ့ရာ အမရပူရ အမတ္ ဦးဘသီက ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ ခဲ့သည္။ ၁၉၇၃ - ခုႏွစ္ ကလည္း အခန္း ရွစ္ဆယ္ေက်ာ္ ေရေမ်ာ သြားခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က မဟာဂႏၵ႐ံု ဆရာေတာ္ အရွင္ ဇနကာဘိဝံသ ဦးေဆာင္၍ အမရပူရ ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူလူထု ႏွင့္ ျပဳျပင္ ခဲ့သည္။

ကုန္းေဘာင္ေခတ္၊ ပုဂံမင္း လက္ထက္ တြင္ ဦးပိန္ တံတားကို တည္ေဆာက္ ခဲ့သည္။ ပုဂံမင္းမွာ ၾကက္၊ငွက္ အစရွိသည္သာမက အျခားေသာ တိရိစာၦန္မ်ား ကိုပါ ဖမ္းဆီး၍ တိုက္ပြဲ ကစားသည္ ကို အထူး ၀ါသနာ ပါၿပီး ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ကစားပြဲ က်င္းပေလ့ ရွိသည္။ တိုင္းေရး ျပည္ရာမ်ား ကို ညီေတာ္ ႏွစ္ပါးျဖစ္သည့္ မင္းတုန္းႏွင့္ ကေနာင္မင္းသား ႏွစ္ပါး ဦးေဆာင္ သည့္ လႊတ္ေတာ္ ကသာ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းေနခဲ့ ရသည္။ ပုဂံမင္း၏ တိရိစာၦန္ေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူမွာ ဘိုင္ဆပ္ဟု ေခၚသည့္ ကုလား တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ထိုသူကို ပုဂံမင္း က ႀကိဳက္ ႏွစ္သက္ လွသျဖင့္ အမရပူရ တြင္ၿမိဳ႕၀န္ အျဖစ္ပင္ ခ်ီးေျမွာက္ခဲ့သည္။ ထို ဘိုင္ဆပ္ႏွင့္ အတူ ခ်ီးေျမွာက္ျခင္း ခံရသူမွာ ၄င္း၏ တပည့္ ၿမိဳ႕စာေရး ေမာင္ပိန္ ဆိုသူ ျဖစ္သည္။ ထို သူတို႔ႏွစ္ဦး ေသာင္းက်န္း လွသျဖင့္ အမရပူရ တစ္ၿမိဳ႕လံုး သည္ ေျခာက္ျခား ရသည္။ ထိုသူ ႏွစ္ဦး စကားမွာ မင္းနားေပါက္ သျဖင့္ ေၾကာက္ၾက ရသည္။ လွန္၀ံ့သူ မရွိခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္ ေနာက္ဆံုး တြင္ ၄င္းတို႔၏ အျပစ္မ်ား ကို ပုဂံမင္း သိသျဖင့္ ဖမ္းဆီး ကာ အေပါင္း အပါမ်ား ႏွင့္ တကြ ကြပ္မ်က္ခဲ့သည္။

ၿမိဳ႕စာေရး ေမာင္ပိန္သည္ မြတ္ဆလင္ ဘာသာ၀င္ ျဖစ္ေသာ္ လည္း ျမန္မာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း ထြက္ျဖစ္သည္။ ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၄၉-ခုႏွစ္တြင္ အမရပူရ ၿမိဳ႕စာေရး ေမာင္ပိန္သည္ အသက္ရွိစဥ္၊ အာဏာ ရွိစဥ္ အတြင္းက အမရပူရ ၿမိဳ႕ေတာ္မွ ေတာင္တမန္ အင္း ကို ျဖတ္၍ အျခား ဖက္ကမ္း သို႔ သစ္သား တံတားႀကီး တစ္ခုကို တည္ေဆာက္ ေလသည္။ တံတား ေဆာက္လုပ္ ရန္ သစ္မ်ားကို အင္း၀ ႏွင့္ စစ္ကိုင္း ၿမိဳ႕ေဟာင္းမ်ား မွ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းေဟာင္း မ်ား ဖ်က္ျခင္း ျဖင့္ ရရွိသည္ ဟု ဆိုသည္။ တည္ေဆာက္ ရသည္ အေၾကာင္း မွာလည္း အေကာင္း မဟုတ္။ တစ္ဖက္ ကမ္း ရွိ မြတ္ဆလင္မ်ား ကို ဘုိင္ဆပ္ က အမရပူရ သို႔ အေၾကာင္း ရွိလွ်င္ အျမန္ ကူးႏိုင္ရန္ ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖင့္ ေဆာက္သည္ ဟု ဆိုပါသည္။ တည္ေဆာက္သူ ေမာင္ပိန္ ကို အစြဲျပဳၿပီး ဦးပိန္ တံတား ဟုသာ အမည္တြင္ သည္။ မည္သို႔ ဆိုေစကာမူ ဦးပိန္ တံတား သည္ ယေန႔အခါ တြင္ ေတာင္တံမန္အင္း ၏ အထင္ကရ ျပယုဂ္ အေနျဖင့္ ထင္ရွားလ်က္ ရွိေပသည္။

ျမန္မာနိုင္ငံမွ သမိုင္းအက်ဥ္း မ်ား