လက္ရွိ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အကူးအေျပာင္းမွာ တစ္ေန႔တစ္မ်ဳိး မ႐ိုးေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ထြန္းမႈေတြ ေတြ႕ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရပိုင္းက ေျပာဆိုမႈမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ဘက္မွ ေျပာဆိုမႈမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ စုဖြဲ႕မႈမ်ား၊ NLD အပါအဝင္ အတိုက္အခံမ်ားရဲ႕ ျပင္ဆင္ေနမႈမ်ား စသျဖင့္ အလြန္စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းတဲ့ အေျခအေနကို ေတြ႕ျမင္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခု
အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားနဲ႔
လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုမ်ားရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္ဟာ ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး၊
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ေရးနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး
ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဖြဲ႕ ၁၈ ဖြဲ႕ပါ WGEC နဲ႔ အဖြဲ႕ ၁၁ ဖြဲ႕ပါ UNFC တို႔ရဲ႕
လႈပ္ရွားမႈမ်ား၊ SNLD ဦးေဆာင္တဲ့ ရွမ္း၊ ကယား၊ မြန္တို႔ ပါဝင္တဲ့
တိုင္းရင္းသားအေရး ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းမႈ သံုးႀကိမ္၊ SNDP (က်ားျဖဴပါတီ) ရဲ႕
ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးပြဲ၊ ရခိုင္ႏွစ္ပါတီရဲ႕
စုဖြဲ႕မႈသတင္းမ်ားနဲ႔ အျခားေသာ တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံေရး
လႈပ္ရွားမႈမ်ားစြာကို ေတြ႕ျမင္ေနၾကရပါတယ္။
တစ္ဖက္ကလည္း ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ ‘ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ
ေလ့လာသံုးသပ္ေရး ပူးေပါင္းေကာ္မတီ’ ဆိုတာကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ၾသဂုတ္လ ၂၃
ရက္ေန႔က ပထမဆံုးအႀကိမ္ အစည္းအေဝး ထိုင္ခဲ့တာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါ့အျပင္
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥပေဒေရးရာနဲ႔ အထူးကိစၥရပ္မ်ား သံုးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္ရဲ႕
ျပည္ေထာင္စုစနစ္၊ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံု
အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ အေပၚ ေလ့လာတင္ျပခ်က္ ဆိုတာကိုလည္း ၾသဂုတ္လဆန္းပိုင္းက
ေတြ႕ၾကရတယ္။
ယေန႔အေျခအေန၊ အခင္းအက်င္းမ်ားကို ၾကည့္ရတာဟာ ၁၉၆၁- ၆၂ က အေျခအေနမ်ဳိးနဲ႔
ဆင္တူေနတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ဥပေဒအရ
ျပည္နယ္မ်ား ခြဲထြက္လိုက ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္လြန္လာခဲ့တဲ့
ေနာက္ပိုင္း ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပတဲ့
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးမွာ တရားေရးဌာန ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာေအးေမာင္က
အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအဆိုကို တင္သြင္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရာတြင္ အစအဆံုး ျပင္ဆင္ရန္ မဟုတ္ဘဲ ရွိၿပီးသားမူကို မပ်က္ေစရန္ ေဘာင္ခတ္ေပးရန္ တင္ျပၿပီး (၁) ဒီမိုကေရစီကို ထိခိုက္လာမည့္ အခ်က္မ်ား၊ (၂) ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးကို ထိခိုက္ေစမည့္ အခ်က္မ်ား၊ (၃) ျပည္ေထာင္စုႀကီး စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးကို ထိခိုက္ေစမည့္ အခ်က္မ်ားအေပၚ အေျခခံစဥ္းစားၿပီး ျပင္ဆင္ၾကရန္ အဆိုျပဳခဲ့တယ္။ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးတြင္ အစိုးရကို လိုအပ္သလို အႀကံေပးႏိုင္ရန္ ‘အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ေကာ္မတီ’ ကို ႏိုဝင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့တယ္။
အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရာတြင္ အစအဆံုး ျပင္ဆင္ရန္ မဟုတ္ဘဲ ရွိၿပီးသားမူကို မပ်က္ေစရန္ ေဘာင္ခတ္ေပးရန္ တင္ျပၿပီး (၁) ဒီမိုကေရစီကို ထိခိုက္လာမည့္ အခ်က္မ်ား၊ (၂) ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရးကို ထိခိုက္ေစမည့္ အခ်က္မ်ား၊ (၃) ျပည္ေထာင္စုႀကီး စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးကို ထိခိုက္ေစမည့္ အခ်က္မ်ားအေပၚ အေျခခံစဥ္းစားၿပီး ျပင္ဆင္ၾကရန္ အဆိုျပဳခဲ့တယ္။ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးတြင္ အစိုးရကို လိုအပ္သလို အႀကံေပးႏိုင္ရန္ ‘အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ေကာ္မတီ’ ကို ႏိုဝင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့တယ္။
၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၅ ရက္မွာ ရွမ္းျပည္နယ္ဥကၠ႒ စပ္ခြန္ခ်ဳိ
ဦးေဆာင္ၿပီး ရွမ္းေခါင္းေဆာင္မ်ား ဖြဲ႕စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရးကို
စတင္ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၅ ရက္မွာ ‘ရွမ္းျပည္နယ္မွ
တင္သြင္းေသာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြဲ႕စည္းပံု အုပ္ခ်ဳပ္ပံု
ျပင္ဆင္ေရးစာတမ္း’ ကို အတည္ျပဳခဲ့တယ္။ ဒီစာတမ္းဟာ ေနာင္မွာ ဖက္ဒရယ္မူအျဖစ္
ေက်ာ္ၾကား လာမယ့္ စာတမ္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဖက္ဒရယ္မူကို ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၄ ရက္နဲ႔ မတ္လ ၁ ရက္ေန႔တို႔မွာ ျပည္လမ္း အသံလႊင့္႐ံုမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ အစိုးရ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ တတိယအႀကိမ္ ေဆြးေႏြးဖို႔ မတ္လ ၇ ရက္ေန႔ကို ခ်ိန္းဆိုထားေပမယ့္ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔မွာ စစ္တပ္ရဲ႕ အာဏာသိမ္းမႈေၾကာင့္ ေဒါက္တာေအးေမာင္ တင္ျပရန္ရွိတဲ့ အာဏာရ ပ.ထ.စ အစိုးရရဲ႕ သေဘာထားကို မတင္ျပလိုက္ ရေတာ့ပါဘူး။ ဒါကေတာ့ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က ဖက္ဒရယ္မူရဲ႕ အ႐ုပ္ဆိုးစြာ ဇာတ္သိမ္းခဲ့ပံုကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ တင္ျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဖက္ဒရယ္မူကို ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၄ ရက္နဲ႔ မတ္လ ၁ ရက္ေန႔တို႔မွာ ျပည္လမ္း အသံလႊင့္႐ံုမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ အစိုးရ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ တတိယအႀကိမ္ ေဆြးေႏြးဖို႔ မတ္လ ၇ ရက္ေန႔ကို ခ်ိန္းဆိုထားေပမယ့္ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔မွာ စစ္တပ္ရဲ႕ အာဏာသိမ္းမႈေၾကာင့္ ေဒါက္တာေအးေမာင္ တင္ျပရန္ရွိတဲ့ အာဏာရ ပ.ထ.စ အစိုးရရဲ႕ သေဘာထားကို မတင္ျပလိုက္ ရေတာ့ပါဘူး။ ဒါကေတာ့ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က ဖက္ဒရယ္မူရဲ႕ အ႐ုပ္ဆိုးစြာ ဇာတ္သိမ္းခဲ့ပံုကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ တင္ျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။
"ကိုယ္လုိခ်င္တာေတြကိုပဲ ေတာင္းဆုိတာဟာ ႏုိင္ငံေရးလုိ႔ ေျပာလုိ႔မရပါဘူး။ ျဖစ္ႏုိင္ေျခက အစျပဳဖုိ႔ လိုပါတယ္။"
အခုတစ္ႀကိမ္လည္း ဖြဲ႕စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ပြဲကေတာ့ စည္ေနျပန္ပါၿပီ။
ဒီတစ္ႀကိမ္မွာေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္က ရွမ္းမူကို အေသဆုပ္ကိုင္ၿပီး
ရပ္ခံေနတဲ့ အင္အားစုအခ်ဳိ႕ ရွိေနသလို မတူတဲ့ လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို
တင္ျပတဲ့အဖြဲ႕ေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဖြဲ႕စည္းပံု ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရန္
အလြန္ခက္ခဲေအာင္ ေရးဆြဲထားတဲ့အတြက္ ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒ ျပင္ဆင္ျခင္းထက္
အသစ္ျပန္လည္ ေရးဆြဲျခင္းက ပိုေကာင္းမယ္လို႔ ဆိုေနသူေတြလည္း ရွိလာပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဖြဲ႕စည္းပံု ဥပေဒကို ျပင္ဆင္မလား၊ အသစ္ျပန္လည္ ေရးဆြဲမလားဆိုတာ
ေဆြးေႏြးစရာကိစၥတစ္ခု ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။
အခုတစ္ႀကိမ္မွာလည္း ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တုန္းကလိုပဲ အစိုးရဘက္ကေရာ၊
တိုင္းရင္းသားမ်ားနဲ႔ အတိုက္အခံဘက္ကပါ ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို
ေလ့လာသံုးသပ္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ေကာ္မတီရဲ႕ အစီရင္ခံစာဟာ
ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ ရက္မတိုင္မီ ထြက္ေပၚလာရမွာ ျဖစ္တယ္။ အလားတူ NLD နဲ႔
တိုင္းရင္းသားပါတီ အခ်ဳိ႕ရဲ႕ ညႇိႏိႈင္းမႈဟာလည္း သံုးႀကိမ္ ရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါ
တယ္။ က်ားျဖဴပါတီရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ေဆြးေႏြးမႈကေတာ့
ၿပီးဆံုးသြားၿပီလို႔ သိရတယ္။
ဒီအေျခအေနၾကားမွာပဲ
ၿပီးခဲ့တဲ့ လအတြင္းက တစ္ဖက္ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပတဲ့ UNFC ရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ
ဖြဲ႕စည္းပံု ဥပေဒကို အသစ္ျပန္လည္ ေရးဆြဲဖို႔ အခိုင္အမာ ရပ္ခံေၾကာင္း
ေၾကညာခ်က္ ထြက္ေပၚလာတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီလိုတစ္လမ္းသြား ရပ္တည္ခ်က္ဟာ တကယ္ေတာ့
အျပဳ သေဘာေဆာင္ပါရဲ႕လား။ ဒီလိုရပ္ခံႏိုင္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့
စု႐ံုးျပင္ဆင္ မူအား ကိုယ့္မွာ ရွိပါရဲ႕လား၊ ျပင္ဆင္ျခင္း နည္းလမ္းနဲ႔
သြားလုိ႔ မရဘူးဆုိတာေကာ တကယ္ဟုတ္ပါရဲ႕လား စတဲ့ စဥ္းစားစရာေတြ အမ်ားအျပား
ထြက္ေပၚလာပါတယ္။
ဒီလုိအေရးႀကီးလွတဲ့ ကိစၥႀကီးေတြကို မွန္ကန္စြာ ဆံုးျဖတ္ႏုိင္ဖုိ႔ဆုိတာ
လက္ရွိအေျခအေနကို ႏိုင္ငံေရးအရ အကဲျဖတ္မႈနဲ႔ မ်ားစြာ သက္ဆုိင္ပါတယ္။
ျမန္မာရဲ႕ လက္ရွိအေနအထားဟာ ဗဟိုဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေျဖေလွ်ာ့တဲ့ အဆင့္ပဲ
ရွိပါေသးတယ္။ ဒီအေျခအေနကမွ တစ္ဆင့္ ကနဦးဒီမိုကရက္တစ္ အကူးအေျပာင္း
အဆင့္ကို ေရာက္ေအာင္ အေတာ္ႀကိဳးပမ္းရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုယ္လုိခ်င္တာေတြကိုပဲ ေတာင္းဆုိတာဟာ ႏုိင္ငံေရးလုိ႔ ေျပာလုိ႔မရပါဘူး။
ျဖစ္ႏုိင္ေျခက အစျပဳဖုိ႔ လိုပါတယ္။
ေနာက္ေၾကာင္းျပန္တယ္
ဆုိရာမွာ ဘက္တစ္ဖက္တည္းကခ်ည္း မဟုတ္ဘဲ ဘက္ႏွစ္ဖက္စလံုးက
ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ႏုိင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရွမ္းမူအတုိင္း အေသဆုပ္ကိုင္ထားျခင္း၊
ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒသည္ အသစ္ေရးဆြဲရန္မွတစ္ပါး အျခားလမ္းမရွိလို႔
ယူဆျခင္းေတြဟာလည္း ကိုယ့္ဘက္က ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ျခင္း တစ္မ်ဳိးပါပဲ။
အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးလုိ႔ ဆုိၾကရာမွ အေလွ်ာ့အတင္း အေပးအယူ
ညႇိႏႈိင္းမႈမ်ားနဲ႔ အစျပဳရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္က ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရကို အႀကံျပဳဖို႔ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့
‘ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးေကာ္မတီ’ ဟာ အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္
ထုတ္ႏုိင္ခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဆုိင္ရာနဲ႔
အရင္းအျမစ္ ခြဲေဝေရး (သစ္ေတာ၊ သတၱဳတူးေဖာ္ခြင့္မ်ား) ဆုိင္ရာေတြ
ပါဝင္တဲ့အခ်က္၂၄ ခ်က္ လုိက္ေလ်ာထားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီအခ်ိန္က
ေခတ္စားတဲ့ က်န္ရွိေနေသာအာဏာ (Resedue Power) ကိုပါ ေပးအပ္ဖုိ႔
အႀကံျပဳထားတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
လက္ရွိအခ်ိန္မွာလည္း လႊတ္ေတာ္ရဲ႕သံုးသပ္ခ်က္ ထြက္ေပၚလာရန္ ရွိေနၿပီး NLD
နဲ႔ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ား ညႇိႏႈိင္းမႈမွလည္း ရလဒ္ေကာင္းမ်ား ထြက္ေပၚလာရန္
ရွိေနပါသည္။ က်ားျဖဴပါတီရဲ႕ အဆုိျပဳခ်က္ေတြဟာလည္း အလြန္စိတ္ဝင္စားစရာ
ေကာင္းပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မ်ဳိးမွာ တစ္ေၾကာင္းဆြဲပံုစံကို တင္ျပလာျခင္းဟာ
ႏုိင္ငံေရးအရ ေရွ႕ကိုဆက္မတုိးႏုိင္ေအာင္ ျဖစ္သြား ေစပါလိမ့္မယ္။
တစ္ေန႔က လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ ေသးေသးေလးတစ္ခုက ဗုိလ္မွဴးႀကီး ဆုိသူတစ္ဦးရဲ႕ ေရဒီယုိ အင္တာဗ်ဴး တစ္ခုလည္း ၾကားလိုက္ရပါတယ္။
အမ်ဳိးသား ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲႀကီးမွာ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္က တစ္ဖြဲ႕၊ လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုမ်ားကတစ္ဖြဲ႕၊ တုိင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားနဲ႔ NLD ပါတီ အပါအဝင္ အျခားပါတီမ်ားက တစ္ဖြဲ႕စီ စုစုေပါင္း ေလးပြင့္ဆုိင္ အခ်ဳိးညီ ေဆြးေႏြးရမယ္ဆိုၿပီး ေျပာပါတယ္။ ဒီလုိမျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အခ်ဳိးအစားေတြကို ေတာင္းဆုိျခင္းေတြဟာ အက်ဳိးမမ်ားဘူးဆုိတာ သေဘာေပါက္သင့္ပါတယ္။
အမ်ဳိးသား ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲႀကီးမွာ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္က တစ္ဖြဲ႕၊ လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုမ်ားကတစ္ဖြဲ႕၊ တုိင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားနဲ႔ NLD ပါတီ အပါအဝင္ အျခားပါတီမ်ားက တစ္ဖြဲ႕စီ စုစုေပါင္း ေလးပြင့္ဆုိင္ အခ်ဳိးညီ ေဆြးေႏြးရမယ္ဆိုၿပီး ေျပာပါတယ္။ ဒီလုိမျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အခ်ဳိးအစားေတြကို ေတာင္းဆုိျခင္းေတြဟာ အက်ဳိးမမ်ားဘူးဆုိတာ သေဘာေပါက္သင့္ပါတယ္။
ယေန႔ ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိတဲ့ ကိစၥေတြ အမ်ားအျပား ရွိပါတယ္။ ဥပမာ-
တုိင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္မ်ားအတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ဘ႑ာေငြ ခဲြေဝေရးေတြမွာ
အခြင့္အာဏာေတြ ပိုမိုရရွိလာႏုိင္ပါတယ္။ လက္ရွိတုိင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ား
ကိုယ္တုိင္က တင္ျပထားတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆုိင္ရာ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတဲ့
အခ်က္ေပါင္း ၁၅၀ ေက်ာ္ ရွိေနတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြဟာ အခ်ဳိ႕ ဇယား
(၁) မွ ဇယား (၂) သို႔ ေျပာင္းလဲေပးရမွာေတြလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဇယား (၁) ပါ
နယ္ပယ္အသီးသီးမွ ဥပေဒျပဳပိုင္ခြင့္ အခ်က္ ၁၂၃ ခ်က္အနက္မွ အခ်ဳိ႕ကို
တုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္ ဥပေဒျပဳခြင့္ထဲကို လႊဲေျပာင္းေပးအပ္ႏုိင္ရင္
တုိင္းျပည္ရဲ႕ အေျခအေနဟာ ဖက္ဒရယ္အသြင္ ပိုေဆာင္လာေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီတေလာမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ တုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားရွိ
အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ဆုိတဲ့ စာတမ္းတစ္ေစာင္ ထြက္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီစာတမ္းဟာ MDRI
လက္ေအာက္ရွိ CESD နဲ႔ အာရွေဖာင္ေဒးရွင္းတုိ႔ ျပည္နယ္ေလးခုနဲ႔ တုိင္းေဒသႀကီး
ႏွစ္ခုတုိ႔မွာ ကြင္းဆင္း ေလ့လာ ရရွိခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာမွာ
ႏုိင္ငံေရးအရ ဗဟိုဦးစီးစနစ္ ေျဖေလွ်ာ့ျခင္း၊ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈဆုိင္ရာ
ဗဟိုဦးစီးစနစ္ ေျဖေလွ်ာ့ျခင္းနဲ႔ ဘ႑ာေငြရ/သံုးဆုိင္ရာ ဗဟုိဦးစီးစနစ္
ေျဖေလွ်ာ့ျခင္းဆုိၿပီး မ်က္ႏွာစာသံုးဖက္မွ ဆန္းစစ္ ေလ့လာထားတာ ေတြ႕ရတယ္။
ၿခံဳလိုက္ရင္ ဒီစာတမ္းမွာ လက္ရွိ ျပည္နယ္နဲ႔ တုိင္းေဒသႀကီးေတြမွာ
ဗဟိုဦးစီးစနစ္ဟာ ျပင္းထန္စြာ တည္ရွိေနတာျဖစ္ၿပီး အပိုင္းလုိက္၊
အပိုင္းလိုက္ ေျဖေလွ်ာ့မႈေတြ လုပ္သြားဖုိ႔ အခုိင္အမာ သုေတသနျပဳ
ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြနဲ႔ တင္ျပထားတာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒီလုိအစီရင္ခံစာေတြဟာ ဆႏၵစြဲမပါတဲ့
တင္ျပခ်က္ေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အစိုးရပိုင္း အေနနဲ႔ ႀကိဳဆုိလက္ခံရမယ့္ ကိစၥေတြ
ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အခုအခ်ိန္ဟာ
အရွိကိုအရွိအတုိင္း လက္ခံၿပီး ႐ိုးသားစြာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ
ျပဳလုပ္လာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရမယ့္အခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဆင့္ (ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒ
ျပင္ဆင္ေရး) ကို အရင္ျဖတ္သန္းၿပီးမွ ေနာက္တစ္ဆင့္ကို ျဖတ္သန္းၾကရမွာပါ။
ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒကို အားလံုးအသစ္ ျပန္လည္ ေရးဆြဲမယ္ဆုိရင္ အဲဒီၾကားကာလဟာ
ဘာမဆုိ ျဖစ္ပ်က္သြားႏုိင္တဲ့ ၾကားကာလ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။
လူဦးေရ ႏွစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ပိုင္းေလာက္ပဲရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေလးေတြက သူတို႔ရဲ႕အေျပာင္းအလဲကာလ ပါဝင္ခြင့္အတြက္ အသည္းအသန္ ရပ္တည္ေနခ်ိန္မွာ အင္မတန္ ႀကီးမားတဲ့ အင္စတီက်ဴးရွင္းႀကီးေတြရဲ႕ ရပ္တည္ခြင့္ေတြကို ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကို အဲဒီ အဖြဲ႕ႀကီးေတြက လက္ခံႏုိင္ပါ့မလား ဆုိတာ ထည့္သြင္း စဥ္းစားၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရး ဆိုသည္မွာ ျဖစ္ႏုိင္ေျခက အစျပဳတာ အေကာင္းဆံုးပဲလုိ႔ ယူဆမိပါတယ္။
လူဦးေရ ႏွစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ပိုင္းေလာက္ပဲရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေလးေတြက သူတို႔ရဲ႕အေျပာင္းအလဲကာလ ပါဝင္ခြင့္အတြက္ အသည္းအသန္ ရပ္တည္ေနခ်ိန္မွာ အင္မတန္ ႀကီးမားတဲ့ အင္စတီက်ဴးရွင္းႀကီးေတြရဲ႕ ရပ္တည္ခြင့္ေတြကို ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကို အဲဒီ အဖြဲ႕ႀကီးေတြက လက္ခံႏုိင္ပါ့မလား ဆုိတာ ထည့္သြင္း စဥ္းစားၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရး ဆိုသည္မွာ ျဖစ္ႏုိင္ေျခက အစျပဳတာ အေကာင္းဆံုးပဲလုိ႔ ယူဆမိပါတယ္။
Written by
ဘေမာင္ညိဳ