ေနၿပည္ေတာ္ ေအာက္တိုဘာ ၇
လက္ေတြ႔က်ေသာ ပညာေရးၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲကို ယေန႔ နံနက္(၈) နာရီခြဲတြင္ ေနၿပည္ေတာ္ရွိ ၿမန္မာအၿပည္ၿပည္ဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းဗဟိုဌာန (MICC) ၌ က်င္းပရာ ၿပည္ေထာင္စုသမၼတၿမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ တက္ေရာက္၍ အဖြင့္အမွာစကား ေၿပာႀကားသည္။
အဆိုပါအခမ္းအနားသို႔ ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္း၊ ၿပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးမ်ား၊ ၿပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ပညာေရး ၿမွင့္တင္မႈ ေကာ္မတီဝင္မ်ား၊ ဒုတိယဝန္ႀကီးမ်ား၊ ၿမန္မာ့ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး အရင္းအၿမစ္အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ ၿမန္မာႏုိင္ငံ ပညာေရးေဖာင္ေဒရွင္းတို႔မွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ အမ်ိဳးသား အႀကံေပးပညာရွင္မ်ား၊ ၿမန္မာႏုိင္ငံဝိဇၨာႏွင့္ သိပၸံပညာရွင္အဖြဲ႔၊ ပညာရွင္မ်ား၊ တာဝန္ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ႀကသည္။
အခမ္းအနားတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က အဖြင့္အမွာစကား ေၿပာႀကားရာ၌-
♦ မိမိတို႔ အစိုးရ စတင္တာဝန္ယူသည့္ အခ်ိန္မွစၿပီး ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံေတာ္သစ္ ထူေထာင္ေရး အတြက္ သိသာထင္ရွားေသာ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲေရး အေၿခခံအုတ္ၿမစ္ မ်ား ခ်ႏုိင္ရန္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့ပါေႀကာင္း၊ လိုအပ္ေသာ အေၿခခံအုတ္ၿမစ္မ်ား ခိုင္ခိုင္မာမာ ခ်မွတ္ႏိုင္ရန္လည္း ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈမ်ားကို အစြမ္းရွိသမ်ွ တစ္ႏုိင္ငံလုံး အတိုင္းအတာၿဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ပညာေရးၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈမ်ားလည္း ပါဝင္ခဲ့ပါေႀကာင္း၊ မည္သည့္ အတြက္ ေၿပာင္းလဲသည္ဟုဆိုလ်ွင္ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ၏ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈသည္ ယင္းႏုိင္ငံ၏ ပညာေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးတိိုးတက္မႈ အေပၚ လုံးဝ အမွီသဟဲၿပဳေန၍ပင္ ၿဖစ္ပါေႀကာင္း၊ ထို႔အတူ ပညာေရးသည္ ႏုိင္ငံႏွင့္ လူမ်ိဳး၏ အသက္ဝိဥာဥ္၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၏ အေၿခခံအုတ္ၿမစ္၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း တည္ၿငိမ္္ ေအးခ်မ္းမႈ၏ ဗဟိုၿဖစ္ေႀကာင္းကို မိမိ္တို႔အစုိးရအဖြဲ႔အေနၿဖင့္ ခံယူထား၍ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
♦ ပညာေရးက႑တြင္ အေၿခခံပညာက႑သာမက အဆင့္ၿမင့္ပညာက႑မွာပါ ၿပဳၿပင္ ေၿပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနၿပီ ၿဖစ္ပါေႀကာင္း၊ အေၿခခံပညာေရးတြင္ မသင္မေနရ မူလတန္း ပညာေရးအစီအစဥ္ကို အစပ်ိဳးေဆာင္ရြက္ၿခင္း၊ ပညာသင္ဆုနွင့္ ပညာသင္ ေထာက္ပံ့ေႀကးမ်ား ခ်ီးၿမွင့္ၿခင္း၊ ေက်ာင္းသစ္မ်ား တိုးခ်ဲ႕ဖြင့္လွစ္ၿခင္းနွင့္ ေက်ာင္းအဆင့္မ်ား တိုးၿမွင့္ဖြင့္လွစ္ၿခင္း၊ ပညာေရးမွဴးရုံး ဖြဲ႔စည္းပုံအင္အား တိုးခ်ဲ႕ၿခင္း၊ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားအား ပညာရွင္ အဆင့္တုိးၿမွင့္ေပးၿခင္း၊ ကေလးဗဟိုၿပဳ ခ်ဥ္းကပ္ သင္ယူမႈပုံစံၿဖင့္ ေလ့က်င့္ သင္ႀကားေပးရန္ ေဆာင္ရြက္ၿခင္း၊ ကိုယ္ပို္င္ေက်ာင္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ခြင့္ၿပဳၿခင္းႏွင့္ ပညာေရး ဖြံ႔ၿဖိိဳး တိုးတက္မႈဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပေပးၿခင္းတို႔ကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါေႀကာင္း။
♦ ထို႔အတူ အဆင့္ၿမင့္ပညာက႑တြင္လည္း ႏုိင္ငံတကာ အဆင့္မီေစမည့္ Quality Assurance စနစ္ တည္ေထာင္ၿခင္း၊ ႏုိင္ငံတကာ တကၠသိုလ္မ်ား၊ ပညာေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ၿခင္း၊ ႏုိင္ငံတကာ တကၠသိုလ္မ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေသာ ကြန္ရက္မ်ား ၿမွင့္တင္ ေဆာင္ရြက္ၿခင္း၊ သင္ႀကားေရးမဟာဌာနမ်ား ဖြဲ႔စည္းၿခင္း၊ အလယ္အလတ္ ကြ်မ္းက်င္သူ ပညာရွင္မ်ားကို အခ်ိန္တိုအတြင္း ေမြးထုတ္ရန္ အၿခားဝန္ႀကီးဌာနမ်ား၊ ၿပင္ပလုပ္ငန္းရွင္မ်ားနွင့္ တကၠသိုလ္မ်ား ပူးေပါင္း၍ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအၿမစ္ ဖြ႔႔ံၿဖိဳးမႈ သင္တန္းမ်ား တုိးခ်ဲ႕ ဖြင့္လွစ္ၿခင္း၊ ပညာသင္ဆုမ်ား ခ်ီးၿမႇင့္၍ ထူးခြ်န္ပညာရွင္ ေမြးထုတ္ၿခင္း၊ တကၠသိုလ္ဝင္ခြင့္ ေရြးခ်ယ္ေရး စနစ္ၿပင္ဆင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ေနၿခင္း၊ တကၠသိုလ္ပညာရပ္ ဝန္းက်င္ေကာင္း ဖန္တီးၿခင္း၊ တကၠသိုလ္ပညာေရးတြင္ အက်ံဳးဝင္ႀကေသာ စီမံခန္႔ခြဲ သူမ်ား၊ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၊ ဝန္ထမ္းမ်ားနွင့္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား၏ အရည္အေသြး ၿမွင့္တင္ၿခင္း၊ ပညာေရး ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပုဂၢလိက က႑မွ ပါဝင္လာႏုိင္ေရးအတြက္ ဥပေဒမ်ား ၿပ႒ာန္းၿခင္းနွင့္ အဂၤလိပ္စာ၊ နုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးပညာ၊ ဥပေဒပညာနွင့္ စီးပြားေရးပညာ ဘာသာရပ္မ်ား သင္ၾကားမႈၿမႇင့္တင္ၿခင္း စသည္တုိ႔ကို ေဆာင္ရြက္ေနပါေၾကာင္း။
♦ ထို႔အတူ နုိင္ငံသားမ်ား၏ စာရိတၱႀကံ့ခုိင္ေရးအတြက္ စာရိတၱနွင့္ၿပည္သူ႔နီတိ ဘာသာရပ္ ကိုလည္း အေၿခခံပညာအတန္းအားလံုးတြင္ သင္ၾကားေပးေနပါေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ သင္ၾကား ေပးရာတြင္ သင္ၾကားေပးသူ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားက ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ား အတုယူ စံထားေလာက္သည့္ ကိုယ္က်င့္တရား ခုိင္ၿမဲရမည့္အၿပင္ ဝန္ထမ္းစည္းကမ္းကို လုိက္နာရာ တြင္လည္း စံနမူနာၿပၿဖစ္ရန္ လိုအပ္ပါေၾကာင္း၊ နုိင္ငံဝန္ထမ္းမ်ားတြင္လည္း ဆရာ၊ ဆရာမ မ်ားက အမ်ားစုၿဖစ္သည့္အတြက္ က်န္ဝန္ထမ္းမ်ားအေပၚ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၏ နမူနာ ေကာင္းမ်ားက ဖံုးလႊမ္းသြားလ်င္ ဝန္ထမ္းထုအတြင္း စည္းကမ္းေဖာက္မႈ၊ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူၿပဳမႈ စသည္တုိ႔ ကင္းရွင္းသြားနုိင္ပါေၾကာင္း၊ ယေန႔ စာရိတၱနွင့္ ၿပည္သူ႔နီတိ သင္ၾကားမႈကို ခံယူခဲ့ၿပီး ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားထံမွ ေကာင္းမြန္ေသာ အမူအက်င့္မ်ား ရရွိမွသာ ၎တုိ႔တစ္ေတြ နုိင္ငံတာဝန္ ထမ္းေဆာင္သည့္အခါ စည္းကမ္းၿပည့္ဝၿပီး လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကင္းစင္သည့္ နုိင္ငံဝန္ထမ္းေကာင္းမ်ား ၿဖစ္လာနုိင္မည္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
♦ ပညာေရးၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ပညာေရးနွင့္ သက္ဆုိင္သူအားလံုး ပါဝင္ နုိင္ေရး အတြက္ အၿငိမ္းစားပညာရွင္ႀကီးမ်ား၏ အႀကံဥာဏ္ကို ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ အႀကိမ္ႀကိမ္ က်င္းပရယူခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရမည္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ထုိ႔အၿပင္ ဦးစီးဌာနအဆင့္၊ ေဒသႏၱရအဆင့္၊ အမိ်ဳးသားအဆင့္စသၿဖင့္ အဆင့္အသီးသီးတြင္ ပညာေရးက႑ၿမႇင့္တင္ေရး ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားကို ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ၿပင္ပပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္မ်ားစသည့္ နယ္ပယ္အသီးသီးက ပါဝင္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္ကို ေတြ႔ရမည္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ထုိ႔အတူ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ဦးေဆာင္ၿပီး Comprehensive Education Sector Review (CESR) လုပ္ငန္းတြင္ ပညာေရး က႑ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ရာ၌ အဆင့္ (၂) ကို ေရာက္ရွိေနသည္ကို ေတြ႔ရမည္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
♦ မိမိတို႔အစိုးရလက္ထက္တြင္ ပညာေရးၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈ ၿဖစ္စဥ္အတြင္း အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္၊ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ နုိင္ငံေရး ပါတီ္မ်ား၊ နုိ္င္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ မိဘၿပည္သူမ်ား အားလံုး တက္ၾကြစြာ ပါဝင္ၿပီး ပညာေရးဥပေဒမ်ား ေရးဆြဲမႈ၊ အႀကံဥာဏ္ၿပဳမႈ၊ အကူအညီ ေပးမႈမ်ားအား ေဆာင္ရြက္ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည့္အတြက္ မ်ားစြာ နွစ္ေထာင္းအားရ ၿဖစ္မိပါေၾကာင္း။
♦ နိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၏ အဓိကမ႑ိဳင္ၿဖစ္ေသာ ပညာေရးကို မိမိတို႔ ယခုအေၿခအေနေလာက္နွင့္ ေက်နပ္ေန၍ မၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ နုိင္ငံတကာ စံမီပညာေရးၿဖစ္ေရး စဥ္ဆက္မၿပတ္ ေဆာင္ရြက္ ေနရန္ လိုအပ္ပါေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိတို႔အစိုးရအဖြဲ႔၏ တာဝန္ထမ္းေဆာင္မႈ သက္တမ္း တစ္နွစ္ၿပည့္ အထိမ္းအမွတ္အၿဖစ္ ၿပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တတိယအႀကိမ္ ပံုမွန္အစည္းအေဝးသို႔ ေၿပာၾကားခဲ့သည့္ မိန္ခြန္းတြင္ မိမိတို႔အစိုးရ ေမွ်ာ္မွန္းေသာ အမ်ိဳးသားဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈသည္ Environmentally Sustainable ၿဖစ္ရမည္။ Socially Sustainable ၿဖစ္ရမည္။ Economically Sustainable ၿဖစ္ရမည္ဆိုေသာ အေၿခခံမူဝါဒႀကီး (၃) ရပ္ခ်မွတ္ၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေနၿခင္း ၿဖစ္ပါသည္ဟု ထည့္သြင္းေၿပာၾကားခဲ့ပါေၾကာင္း။
♦ ထုိအမ်ိဳးသား ဖြံ႔ၿဖိဳး တုိးတက္ေရးဆုိင္ရာ မူဝါဒ (၃) ရပ္သည္ နုိင္ငံတကာတြင္ လက္ရွိအေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ပညာေရးမူဝါဒနွင့္ တစ္ထပ္တည္း ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ အမ်ိဳးသားဖြံ႔ၿဖိဳး တုိးတက္မႈ၏ အေၿခခံအုတ္ၿမစ္သည္ ပညာေရးၿဖစ္ၿခင္းေၾကာင့္ ယေန႔မွစ၍ ေရွ႕ဆက္ ေဖာ္ေဆာင္ရမည့္ ၿမန္မာ့အမ်ိဳးသား ပညာေရးသည္ မူဟန္မယြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ၿခင္းကို ေဖာ္ေဆာင္နိုင္စြမ္းရွိသည့္ ပညာေရး (Education for Sustainable Development) ဆိုသည့္ နုိင္ငံတကာအဆင့္ ေခတ္မီပညာေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚ တက္ၿပီး ေလွ်ာက္လွမ္းနုိင္မည့္ ပညာေရး ၿဖစ္ကိုၿဖစ္ရမည္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
♦ ၎နွင့္အတူ ထိုစဥ္က ဆက္လက္ေၿပာၾကားခဲ့သည္မွာ Globalization နွင့္ ၿပတ္က်န္ခဲ့ေသာ မိမိတို႔နုိင္ငံသည္ ေခတ္သစ္စနစ္သစ္တြင္ နုိ္င္ငံတကာနွင့္ ပိုမုိေပါင္းစည္းေရး ႀကိဳးပမ္းရာ၌ မိမိတို႔ ဘုိးဘြားဘီဘင္မ်ား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ေသာ တုိင္းရင္းသား အားလံုး၏ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ရိုးရာဓေလ့၊ ထံုးထမ္းအစဥ္အလာ၊ အနုပညာ၊ သဘင္၊ စာေပ၊ ဂီတ၊ သုခုမ စေသာ ၿမန္မာ့တန္ဖိုးမ်ား ေပ်ာက္ပ်က္ မသြားေစရန္ မိမိတို႔ တုိင္းရင္းသားအားလံုးတြင္ ရွိသည့္ ၿမန္မာ့တန္ဖိုး Soft Power ကို ပိုမိုခိုင္မာအားေကာင္းလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ႀကိဳးပမ္း သြားရမည္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊
♦ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိတို႔၏ ဘိုးဘြားအေမြအႏွစ္ အစစ္ၿဖစ္ေသာ နိုင္ငံႏွင့္ လူမ်ိဳးကိုခ်စ္ၿပီး ၿမႇင့္တင္လိုစိတ္ႀကီးမားမႈႏွင့္ တန္ဖိုးႀကီးမားေသာ ကိုယ္ပိုင္စကား၊ ကိုယ္ပိုင္ စာေပႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာတန္ဖိုးမ်ားကို အၿခားယဥ္ေက်းမႈမ်ားက က်ဴးေက်ာ္ ဝင္ေရာက္ ဖ်က္ဆီးလာလ်င္ ႀကံ့ႀကံ့ခံ တြန္းလွန္ၿပီး ထိန္းသိမ္းၿမႇင့္တင္ႏိုင္သည့္ ၿမန္မာ့ပညာေရးၿဖစ္ရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္သည္ဟု ေၿပာၾကားလိုပါေၾကာင္း၊ မိမိ၏ ယင္းႏိႈ္းေဆာ္ခ်က္သည္ ကိုယ္၏ ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ ထိန္းသိမ္းၿပီး လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့ေသာ ဘိုးဘြားအေမြအစစ္မ်ားကို ဆက္လက္ထန္းသိမ္း ကာကြယ္ၿမႇင့္တင္ရန္ႏွင့္ တန္ဖိုး ၿမင့္မားသည့္ ဘိုးဘြားအေမြအႏွစ္မ်ားကို ေနာက္မ်ိဳးဆက္မ်ားအား လက္ဆင့္ကမ္း ေပးရန္ႏွင့္ လက္ဆင့္ကမ္းႏိုင္စြမ္း ရွိသည့္သူမ်ား ေမြးထုတ္ရန္ ဆိုေသာ သမုိင္းစဥ္ဆက္ တည္တံ့လာသည့္ ပညာေရး၏ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ (၂) ခ်က္ကို ေပါက္ေၿမာက္ေအာင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရမည္ဟု ဆိုလိုခဲ့ၿခင္း ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
♦ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ခြန္အားသစ္မ်ားၿဖစ္ေသာ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား၏ ထုိးထြင္းႀကံဆမႈ၊ တီထြင္ဖန္တီးမႈ၊ ဆက္စပ္အသံုးခ်ႏိုင္မႈ၊ ေဝဖန္သံုးသပ္ၿပီး မွန္ကန္စြာ ဆံုးၿဖတ္ႏိုင္မႈ၊ စနစ္တက် ၿပႆနာေၿဖရွင္းႏိုင္မႈ စသည့္ လူ႔တန္ဖိုးမ်ား ၿပည့္ဝလာၿပီး ေန႔စဥ္လူမႈဘဝတြင္ အသံုးခ်ႏိုင္ေရး၊ စာရိတၱၿမင့္မားမႈႏွင့္ ဥပေဒစည္းကမ္း ေလးစား လိုက္နာေရး၊ က်န္းမာႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရး စသည္တို႔ကိုလည္း ပညာေရးက အေလးထား အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၾကရန္ လိုအပ္ ပါေၾကာင္း။
♦ ထို႔အၿပင္ ေခတ္မီစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ဝါသနာပါရာ ကၽြမ္းက်င္ရာ စက္မႈလက္မႈ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးၿမဴေရး၊ ဆက္သြယ္ေရးတို႔တြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၿပီး အနာဂတ္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ပံုေဖာ္ရာတြင္ ပါဝင္ႏိုင္သည့္ စြမ္းအားစုၿဖစ္ေသာ အလယ္အလတ္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ေပၚထြန္းေရးကိုလည္း ေလ့က်င့္ေပးရမည္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ထို႔အတြက္ ထိေရာက္ေသာ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ား၊ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းမ်ား၊ အေၿခခံ အေဆာက္အအံု မ်ားႏွင့္ ေခတ္မီအရည္အေသြး အကဲၿဖတ္မႈမ်ားၿဖင့္ ေလ့က်င့္ေပးရန္ လိုအပ္ပါေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ ေလ့က်င့္ေပးရာတြင္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၏ အရည္အေသြး ၿမင့္မားမႈ အတြက္လည္း အဖက္ဖက္မွ ၿပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္ပါေၾကာင္း၊ ထို႔အတူ ႏိုင္ငံတကာ ကၽြမ္းက်င္သူ ပညာရွင္ မ်ားႏွင့္ နည္းပညာမ်ားကိုလည္း ေပါင္းစပ္ အသံုးၿပဳသြားရန္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
♦ မိမိတို႔ ပညာေရးမွ ေမြးထုတ္ေပးလိုက္သည့္ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားသည္ အနာဂတ္ ဒီမိုကေရစီ ၿမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ အံဝင္ခြင္က် ၿဖစ္မည့္ ႏိုင္ငံႀကီးသား ပီသသူ၊ ဗလငါးတန္ ၿပည့္ဝသူ မ်ားႏွင့္ ပညာရပ္တစ္ခုခုကို တတ္သိကၽြမ္းက်င္ၿပီး တီထြင္ဖန္တီးႏိုင္စြမ္း ရွိသူမ်ား ၿဖစ္ရန္ လိုအပ္ပါေၾကာင္း၊ မိမိတို႔၏ ပညာေရးက႑သည္ ေကာင္းမြန္ေသာ အခ်က္မ်ား ရွိသကဲ့သို႔ အားနည္းခ်က္မ်ား၊ ခၽြတ္ယြင္းခ်က္မ်ား၊ ၿပဳၿပင္ရမည့္ အခ်က္မ်ား မ်ားစြာရွိေနပါေၾကာင္း၊ မူေကာင္းၿပီး လူလည္းေကာင္းေအာင္ ၿပဳၿပင္ရပါမည္၊ ထို႔ေၾကာင့္ ပညာေရးတြင္ အေတြ႕အႀကံဳ ရွိသည့္ ပညာရွင္မ်ား၏ ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ပညာေရး အခန္းက႑ကို လက္ရွိ အေၿခအေန ထက္ ပိုေကာင္းေအာင္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည့္ အႀကံဉာဏ္မ်ားကို ယခု လက္ေတြ႕က်ေသာ ပညာေရး ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဖိတ္ေခၚေဆြးေႏြးရၿခင္း ၿဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ပညာရွင္ႀကီးမ်ား အေနၿဖင့္ ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ မိမိတို႔၏ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားအား အေၿခခံသည့္ အၿမင္မ်ားကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ၿပေဆြးေႏြးၾကရန္၊ ပညာရွင္မ်ား၏ အႀကံဉာဏ္ကို စုစည္းၿပီး ခ်က္ခ်င္း ေဆာင္ရြက္ရမည့္ လုပ္ငန္းႏွင့္ ေရရွည္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ လုပ္ငန္းဟူ၍ Action Plan မ်ား ေရးဆြဲရန္အတြက္ ၿမန္မာ့ပညာေရး ၿမႇင့္တင္ေရးအဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုကို ဖြဲ႕စည္းၿပီး အၿမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမည္ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း။
♦ ပညာေရးသည္ ႏိုင္ငံသားအားလံုး၏ လက္ရွိႏွင့္ အနာဂတ္အေရးၿဖစ္သည့္အတြက္ ယခု ေဆြးေႏြးပြဲမွ ရရွိလာေသာ ရလာဒ္ေကာင္းမ်ားကို အေလးအနက္ထားၿပီး ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ၾကရန္ ပညာေရးက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ ေခတ္မီေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကသူ အားလံုးကို ေက်းဇူတင္ရွိပါေၾကာင္း ေၿပာၾကား လိုပါေၾကာင္းၿဖင့္ ေၿပာၾကားသည္။
ထို႔ေနာက္ အခမ္းအနားကို အစီအစဥ္အတိုင္း ဆက္လက္ က်င္းပခဲ့ၾကသည္။
ယေန႔ အခမ္းအနားတြင္ စာတမ္းရွင္ ဦးေဇာ္ေဌး (ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္၊ အဆင့္ၿမင့္ပညာ ဦးစီးဌာန၊ ေအာက္ၿမန္မာၿပည္) က ပညာေရးဆုိင္ရာ မူဝါဒစာတမ္းကို လည္းေကာင္း၊ စာတမ္းရွင္ ဦးသန္းဦး (ပညာေရးေဖာင္ေဒးရွင္း အဖြဲ႕ဝင္) က အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒႏွင့္ အေၿခခံပညာေရးက႑ စာတမ္းကို လည္းေကာင္း၊ စာတမ္းရွင္ ေဒါက္တာေမာင္သင္း (ပါေမာကၡခ်ဳပ္၊ မိတၴီလာတကၠသိုလ္) က အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒႏွင့္ အဆင့္ၿမင့္ ပညာေရးက႑ စာတမ္းကို လည္းေကာင္း၊ စာတမ္းရွင္ ဦးညီလွငယ္ (ဘက္စံုလႊမ္းၿခံဳႏိုင္ေသာ ပညာေရးက႑ ေလ့လာသံုးသပ္ေရး လုပ္ငန္း၊ အမ်ိဳးသားအႀကံေပး) က အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒႏွင့္ နည္းပညာ၊ သက္ေမြးပညာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာပညာေရးက႑ စာတမ္းကို လည္းေကာင္း၊ ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္ (ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ စီးပြားေရးအႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္) က အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒႏွင့္ ေကာင္းမြန္ေသာ ပညာေရးစနစ္ႏွင့္ သန္႔ရွင္းေသာ ပညာေရးစနစ္ၿဖစ္ေရး စာတမ္းကို လည္းေကာင္း၊ စာတမ္းရွင္ ဦးတင္ညိဳ (ၿမန္မာႏိုင္ငံ ဝိဇၨာႏွင့္ သိပၸံပညာရွင္ အဖြဲ႕၊ အဖြဲ႕ဝင္) က ပညာေရး အရည္အေသြး အာမခံခ်က္ စာတမ္းကို လည္းေကာင္း ဖတ္ၾကားၾကရာ ေဒါက္တာ တင့္ေဆြလတ္၊ ေဒါက္တာေဒၚခင္ေဆြၿမင့္၊ ေဒါက္တာထူးထူးေအာင္၊ ေဒါက္တာ မ်ိဳးသိမ္းၾကီး၊ ေဒါက္တာ ေဒၚၿမၿမဦး၊ ေဒါက္တာ တင္ေမာင္သန္း၊ ေဒါက္တာသန္းေဇာ္ၿမင့္၊ ဦးလူနီ၊ ေဒါက္တာေဒၚခင္မာထြန္း၊ ေဒါက္တာသက္လြင္၊ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္း၊ ေဒါက္တာေမာင္သိန္း တို႔က သက္ဆိုင္ရာ စာတမ္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးအႀကံၿပဳခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရွိရသည္။